De Fraudehelpdesk krijgt per jaar gemiddeld vijfhonderd meldingen van datingfraude. In 2024 kwamen er meer dan dertig meldingen binnen van datingfraude met beroemdheden.

In totaal werd meer dan 145.000 euro buitgemaakt door oplichters die zich op social media voordeden als Max Verstappen, André Rieu of Mark Rutte. Wijngaarde vermoedt dat er veel meer slachtoffers zijn, maar dat veel mensen dat uit schaamte niet melden.

Volgens Wijngaarde is datingfraude een psychologisch spelletje dat maanden en soms jaren kan duren. "Oplichters nemen de tijd, stoppen niet zomaar en gaan geraffineerd te werk", vertelt ze. Zo bekijken oplichters het hele online leven van potentiële slachtoffers.

"Iemand is bijvoorbeeld lid geworden van een fanclub of vindt een filmpje van een concert leuk en krijgt zogenaamd eerst een berichtje van de moeder van de bekendheid. Of iemand deelt net gescheiden te zijn, kinderen te hebben of van een bepaalde kerk lid te zijn. Oplichters gaan op zoek naar overeenkomsten en naar mensen die kwetsbaar zijn", legt Wijngaarde uit.

In het contact dat iemand vervolgens heeft met de 'celebrity' wordt niet direct om geld gevraagd, maar wordt langzaam een band opgebouwd. Eventuele twijfels worden direct weggenomen met de gekste smoesjes. "Het is vaak iemand die steun biedt en overal een antwoord op heeft."

In de praktijk gaat er een duister plan achter schuil. "Oplichters willen iemand isoleren met mooie praatjes en smoesjes waarom iemand er niet met zijn omgeving over kan praten. In het geval van een bekendheid is dat misschien best geloofwaardig", zegt Wijngaarde. "Oplichters hebben hele scripts met dingen die ze kunnen zeggen. Voor mensen die het verhaal graag willen geloven, is het lastig om dat te herkennen."

In de video hieronder doet Caroline haar verhaal:

Foto's zijn volgens Wijngaarde ook makkelijk te vervalsen en door Artificiële Intelligentie (AI) komen er steeds betere technieken. De Fraudehelpdesk zag begin dit jaar zelfs een voorbeeld waarbij de stem van een bekendheid in een persoonlijke spraakmemo was gebruikt.

Met smoesjes wordt gevraagd om geld over te maken, eerst kleine bedragen daarna steeds groter. Maar dat is niet het enige. "We zien ook dat mensen gevraagd wordt om een foto van hun identiteitsbewijs te delen of pikante foto's waarmee ze later afgeperst worden", vertelt Wijngaarde.

Mensen die opgelicht worden, hadden vaak een onderbuikgevoel. Schaamte zorgt ervoor dat ze geen hulp zoeken. "Mensen oordelen vaak heel hard. Opmerkingen als 'hoe kon je nou zo stom zijn' helpen niet mee", zegt de woordvoerder.

De Fraudehelpdesk adviseert mensen om geen geld over te maken naar iemand die je nooit gezien hebt, om bij twijfel de oorsprong van foto's te controleren via programma's als Google Images en om het bij twijfel door hen te laten controleren. Ook familieleden en vrienden die twijfelen mogen contact zoeken met de helpdesk.

Slachtoffers van datingfraude kunnen in de meeste gevallen fluiten naar hun geld, omdat het lastig is de daders op te sporen. "Vaak zitten er hele groepen uit het buitenland achter", zegt Wijngaarde.

Naast de financiële schade heeft de oplichting een grote mentale impact. "Het is de vorm van fraude waar mensen het meeste emotionele schade van hebben. Ze hebben hun hart gegeven aan een groep oplichters, waardoor ze het vertrouwen in zichzelf, de toekomst en de wereld kwijt zijn."