Op 17 juli 2014 stortte vlucht MH17 van Malaysia Airlines neer in het oosten van Oekraïne. Hierbij kwamen alle 298 inzittenden om het leven. De meeste slachtoffers kwamen uit ons land, een groot aantal uit Brabant. Rusland heeft altijd ontkend dat het een rol heeft gespeeld bij de ramp; ook wil het geen verantwoordelijkheid nemen.

De officiële naam van de Internationale Burgerluchtvaart Organisatie is International Civil Aviation Organisation. Deze ICAO stelt internationale standaarden en richtlijnen op voor de disciplines in de burgerluchtvaart. Volgens deze organisatie heeft de Russische Federatie met het neerhalen het Verdrag van Chicago over internationale burgerluchtvaart geschonden. De ICAO-Raad nam dit besluit in een zaak die Nederland en Australië in 2022 hebben aangespannen.

'Steun van belangrijk orgaan'
De Werkgroep Waarheidsvinding MH17, een vereniging van en voor families en vrienden van slachtoffers van de ramp, kan zich vinden in de uitspraak van de ICAO. "Het is een krachtig signaal aan Rusland om verantwoordelijkheid te nemen voor haar daden. Dit is exact wat de Werkgroep al jaren vraagt van Rusland. Wij worden hierin nu dus gesteund door een belangrijk VN-orgaan”, zo staat in een verklaring. Drie jaar na de ramp zette de werkgroep tegenover de Russische ambassade in Den Haag.een herinneringsbankje met een boodschap aan Rusland: "Neem verantwoordelijkheid en wees transparant." Ze roept de ICAO-Raad op om intensief te blijven aandringen bij haar leden om zich aan regels te houden om aanslagen op de burgerluchtvaart te voorkomen.

Ook minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken is ingenomen met het nieuws uit Montreal: “Ik ben blij met het besluit van de ICAO-Raad. In de eerste plaats voor de nabestaanden van de slachtoffers van vlucht MH17. De beslissing kan hun verdriet en het leed niet wegnemen, maar het is een belangrijke stap in de richting van waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor alle slachtoffers van van vlucht MH17 en hun nabestaanden. Daarnaast is deze uitspraak een duidelijk signaal aan de internationale gemeenschap dat staten niet zonder gevolgen het internationaal recht kunnen schenden.”

Eerherstel
De ICAO-Raad gaat zich nu buigen over de wijze waarop rechtsherstel zal moeten plaatsvinden. Nederland en Australië willen dat de Russische Federatie verplicht wordt om hierover met deze twee landen in onderhandeling te treden zodat dit proces 'te goeder trouw' kan verlopen.

Uit onderzoek was al eerder gebleken dat het vliegtuig neergehaald is door een BUK-raket, een luchtdoelraket voor de middellange afstand, ontworpen door de Sovjet-Unie en geproduceerd door Rusland.

Nederland heeft er na de ramp alles aan gedaan aan om de verdachten te berechten. Samen met België, Maleisië, Australië en Oekraïne is een strafrechtelijk onderzoek ingesteld. Ook stelden Nederland en Australië in mei 2018 Rusland aansprakelijk voor zijn aandeel in het neerhalen van het vliegtuig.

In februari dit jaar vroegen nabestaanden van de slachtoffers Russische erkenning van de verantwoordelijkheid voor het neerhalen van MH17.