Oog in oog met terroristen vertaalde Simone hun verhaal voor de rechter
Simone is al ruim dertig jaar tolk. Ze spreekt vloeiend Frans, Russisch en Nederlands. In het radioprogramma KEIgoeiemorgen van Omroep Brabant vertelt ze dinsdag enthousiast over haar werk. "Je komt met zoveel verschillende mensen in contact met wie je anders nooit gesproken zou hebben. Dat maakt het iedere keer weer bijzonder."
"Een goede tolk heeft niet alleen verstand van een vreemde taal."
In de podcast 'De Tolk aan tafel' vertellen verschillende tolken bevlogen over hun werk. Simone zit in aflevering 5. "Mensen realiseren zich niet dat je naast goed kunnen vertalen ook nog andere deskundigheid nodig hebt om het perfect te doen. Zo is het wel handig dat een tolk die tolkt voor de rechtbank het rechtssysteem in Nederland goed kent, en in mijn geval het Franse systeem. Ook het goed beheersen van de juiste terminologie is een must. Voor vluchtelingen is enige affiniteit met en begrip voor de cultuur van het land van herkomst ook een pré."
Omdat Simone opgroeide in Frankrijk, waardoor Frans haar moedertaal is, werd ze gevraagd als tolk voor terroristen die betrokken waren bij de aanslag op de redactie van het satirische weekblad Charlie Hebdo in Parijs, ruim tien jaar geleden. Daarbij kwamen 12 mensen om het leven. "Het was zeker spannend om te doen. Zeker omdat twee eerdere tolken bezweken waren door alleen al zo dicht op de terroristen te zitten. Een woord verkeerd vertalen kan zomaar een hele andere lading aan het verhaal geven."
"Na afloop realiseerde ik me pas dat ik naast terroristen zat."
"Daarnaast zaten de advocaat en de verdachte niet op dezelfde lijn. De terrorist had het over zijn missie. De advocaat probeerde juist het juridisch kader neer te zetten en uit te leggen wat dat voor de verdachte betekende. Behalve de taal heb je als tolk ook met dat verschil te maken. Het is dan belangrijk om de onderlaag te begrijpen om goed te vertalen."
Na de rechtszaak moest ze wel ontladen. "Dan sprak ik de advocaten om de zaak nog eens door te nemen en te checken of ik het goed vertaald had. En ja, dan besef je ook dat je naast terroristen hebt gezeten. Ook al zaten zij achter kogelvrij glas, het zorgt toch voor spanning. Aan de andere kant, ook zij zijn mensen van vlees en bloed die moeten eten en naar de wc gaan."
"Je blijft je talen onderhouden, anders gaat het mis."
Het geheim van Simone is dat ze zich altijd goed voorbereidt en inleest. Soms volgt ze nog wat bijscholing en oefening in de taal. Als ze ooit nog een andere taal wil leren, dan wordt het Arabisch. "Dat lijkt me wel een uitdaging. Het zijn compleet andere tekens en je schrijft van rechts naar links. Ik had vroeger op school Latijn en Grieks. Die laatste taal is ook compleet anders. Dat vind ik leuk."