Bij een gewone rechtbank zijn er veiligheidsmaatregelen, maar de veiligheid in deze nieuwe zittingszaal op het terrein van de PI wordt met louter hoofdletters geschreven. Voor je in de rechtszaal bent, ben je al twee keer automatisch, handmatig en 4D gescand en zijn alle tassen en spullen met röntgenapparatuur gecheckt. Tussen de twee controles zit alleen een loopbrug over de entree heen, maar toch wordt alles in het gerechtsgebouw opnieuw gecheckt.

Plek voor maximaal acht journalisten
Behalve de deelnemers aan het proces, zoals de raadsheren van het hof, de advocaten-generaal van het Openbaar Ministerie, de verdachte en zijn advocaten, is er slechts plek voor maximaal acht journalisten. Overige journalisten en het publiek moeten het doen met een videoverbinding die te zien is in de rechtbank die van de nieuwe rechtszaal gebruik maakt, zoals in dit geval het gerechtshof Amsterdam.

De zittingszaal is speciaal voor de zwaarste criminelen die in de EBI verblijven. Dankzij de nieuwe locatie hoeven deze zware jongens niet meer met enorme escortes door het halve land te worden vervoerd.

Het gebouw zelf is maar klein en het is meteen duidelijk waarom hier geen extra mensen welkom zijn. Na de controleruimte is er nog een soort kantine waar journalisten en advocaten gebroederlijk kunnen wachten op aanvang van de zitting. Achter deze ruimte is nog een kamertje waar advocaten nog even met hun cliënten kunnen overleggen. Links in het gebouw is de garage waar de auto met de verdachte het gebouw binnenrijdt.

Geen geluid van buitenaf
De zaal oogt fris met harde blauwe kleuren en veel (nep)daglicht. De foto’s aan de muur laten de bossen en heide zien rond Vught. Het enige ‘EBI-achtige’ zijn eigenlijk de enorme stalen deuren en een batterij aan camera’s. Hier dringt ook geen enkel geluid binnen vanaf een gang of van buiten.

De advocaat van Isaac B., Marcel van Gessel, heeft er wel zin in. Aan de orde is een zogenaamde regiezitting voor het gerechtshof van Amsterdam. Zijn 31-jarige cliënt is eerder veroordeeld tot twaalf jaar cel voor het invoeren van bijna zesduizend kilo cocaïne ter waarde van honderden miljoenen euro;s en witwassen van de opbrengsten. Maar daar is hij het niet mee eens, zo maakt hij meteen duidelijk.

Tijdens de zitting van een paar uur worden de eerste beschietingen gedaan tussen het OM en de verdediging. De advocaat van Isaac B. vindt het niet eerlijk dat B. niet bij zijn rechtszaak was en bij verstek tot twaalf jaar werd veroordeeld, omdat hij toen in Turkije zat. En B. wist ‘echt niet’ dat er een rechtszaak tegen hem liep, zo verklaarde hij. En dat had dus anders gemoeten, vindt de verdediging.

Het lijkt een procedurele poging om zand in de motor van het Openbaar Ministerie te strooien. Als de beroepszaak eenmaal inhoudelijk zal worden behandeld, heeft het OM een berg bewijs in de vorm van ontsleutelde berichten over de smokkel van 5700 kilo cocaïne die toen van Ecuador via Antwerpen naar Rotterdam werden gesmokkeld.

De eerste zitting verliep uiterst kalm. Verdachte Isaac B. bleek een welbespraakte Rotterdammer van Ghanese afkomst met een goed geheugen en oog voor detail. Vriendelijk knikte hij even naar een bekende verslaggever van het Parool. Tijdens de zitting zat hij rustig in het midden van de zaal, bewaakt door drie beveiligers, met meteen daarachter de aanwezige journalisten.

Ontsnappen is niet mogelijk
Van ontsnappen kan hier overigens geen enkele sprake zijn. Deze rechtszaal kent beveiliging van het allerhoogste niveau en bevindt zich óp het terrein van de PI Vught. Elke verdachte die hier zitting heeft, wordt vanuit de EBI aangevoerd op dezelfde manier als altijd: geblinddoekt in een gepantserde auto. Ook al is het vanuit de EBI tot in de rechtbank slechts een paar honderd meter.

“Een onmenselijk regime”, oordeelde advocaat Van Gessel over die EBI. “Tien minuten per week met z’n kinderen bellen, één keer per week familiebezoek achter glas. Ik ben de enige in zijn omgeving die niet wordt afgeluisterd. Alleen hier in de zaal kan ik hem even aanraken en dat doe ik dan lekker ook”, zei hij terwijl hij Isaac even over zijn rug aaide.

Van Gessel vroeg om Isaac B. thuis zijn hoger beroep af te laten wachten. De advocaat snapt niet dat B. voor drugssmokkel in de EBI zit, terwijl die inrichting is bedoeld voor meer gewelddadige types. Maar daar ging het gerechtshof niet in mee. B. blijft in de EBI.

Rechterhand van 'Bolle' Jos Leijdekkers
De naam van ‘Bolle’ Jos Leijdekkers waarde op de eerste dag al rond in de nieuwe zittingszaal. Isaac B. was ooit zijn rechterhand, maar de twee kregen ruzie in Turkije, zo gaat het verhaal. In juni 2023 pakte de politie 23 handlangers en contacten van Leijdekkers op in Turkije, onder wie Isaac 'Bom' B. Bolle Jos wist echter de dans te ontspringen en zit tegenwoordig ondergedoken in Sierra Leone, zo bleek onlangs.

Maar dat weerhield advocaat Van Gessel er niet van Jos Leijdekkers op te roepen als getuige. Maar of dat gaat lukken, is de grote vraag. Een ding is zeker: mocht Bolle Jos ooit worden uitgeleverd aan Nederland, dan kan hij altijd terecht in de EBI en de nieuwe Extra beveiligde zittingslocatie Vught, net als zijn voormalige rechterhand.

De volgende zitting in de nieuwe rechtszaal in Vught staat maandag alweer op het programma. Dan komt Ridouan Taghi voor het eerst een kijkje nemen.

In maart werd de nieuwe zittingszaal geopend. Bekijk hier de rondleiding: