Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Brabant en de NOS. Het Openbaar Ministerie noemt de bevindingen van het onderzoek ‘schokkend’ en roept op om aangifte te doen. Artsen die niet geregistreerd staan, kunnen niet voor de tuchtrechter worden gesleept en niet tuchtrechtelijk worden vervolgd. Ook niet als ze achteraf toch geregistreerd worden. Lees hier het verhaal van Rian Keijzers die haar hondje Bodhi verloor.

Toezichthouder de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) reageert: “Wanneer registratie wordt nagelaten, is dat onbegrijpelijk, onacceptabel en niet goed. Het is de wettelijke plicht voor dierenartsen en paraveterinairen om zich te registreren in het Diergeneeskunderegister. Dat is niet voor niets. Het toont aan dat zij bevoegd en bekwaam zijn, oftewel over de juiste scholing en kwalificaties beschikken om diergeneeskundige handelingen te mogen uitvoeren”, aldus de toezichthouder.

Zonder registratie
Het probleem speelt vooral bij een dierenziekenhuis in Waalwijk. Vier dierenartsen die hier werken, staan niet in het register. Op foto’s op sociale media is te zien dat deze dierenartsen onder andere operaties uitvoeren. Ook worden bijvoorbeeld medicijnen voorgeschreven. Bij een aantal andere, kleinere dierenklinieken in Brabant zijn twaalf zogeheten paraveterinair assistenten zonder de juiste registratie aan het werk.

Van de meer dan honderd paraveterinaire dierenartsassistenten die landelijk in ons onderzoek naar voren komen, is van negen een aanvraag om zich te registreren afgewezen. Dit kan bijvoorbeeld omdat ze niet de juiste diploma’s hebben om als diergeneeskundige te werken. Zestien paraveterinair dierenartsassistenten en één dierenarts startten een aanvraag op, maar stuurden nooit de juiste stukken toe. Van de rest kon het diergeneeskunderegister überhaupt geen aanvraag vinden.

Onderzoek
Voor het onderzoek keken Omroep Brabant en de NOS naar duizenden dierenartsen en paraveterinaire dierenartsassistenten in heel Nederland die op de websites staan van de drie grootste ketens IVC Evidensia, AniCura en Vetpartners. Dit zijn drie ketens die zich in de afgelopen jaren hebben gevestigd in Nederland. Met name IVC Evidensia was de afgelopen tijd herhaaldelijk in het nieuws door de hoge prijzen van de behandelingen en een uitstroom van personeel.

Voor het onderzoek wilden we controleren in hoeverre de drie ketens zich aan de Nederlandse wet- en regelgeving houden. We keken of die namen in het openbare diergeneeskunderegister staan en legden de diergeneeskundigen die we niet konden vinden voor aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Na controle door het ministerie en reactie van de drie ketens, bleven ten minste 4 dierenartsen en meer dan honderd paraveterinaire dierenartsassistenten over die niet in het register staan. Buiten Brabant zijn er geen dierenartsen gevonden die ontbreken in het register.

Het volledig controleren van het register is onmogelijk. Bij een groot deel van de klinieken van met name IVC Evidensia stonden medewerkers niet of alleen met hun voornaam op de website. Bovendien bezitten de ketens ongeveer een kwart van de dierenartsenpraktijken in Nederland. De andere klinieken in Nederland zijn niet meegenomen in dit onderzoek.

Kleinere praktijken
“Dit probleem speelt juist bij de onafhankelijke, kleinere praktijken”, zegt Marleen langen, voorzitter van Vedias, een belangenvereniging voor paraveterinairen. Volgens haar gaven verschillende kleinere praktijken een paar jaar geleden aan dat ze hier geen actie op ondernemen, omdat “de eigenaar en/of de assistente bijna met pensioen zou gaan, de kosten van de opleiding te hoog waren ten opzichte van wat het oplevert en vanwege het geringe risico dat het misgaat.”

De grote ketens zorgen volgens Langen juist voor verbetering. “Dankzij hen is dit probleem in kaart gebracht en is er een oplossing gekomen, waar alle praktijken gebruik van konden maken”, aldus Langen.

‘Schokkend’
Het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie zegt in een reactie: “Vooropgesteld dat we geen inzage hebben in het volledige onderzoek, lijken de bevindingen schokkend. De wetgever geeft een verplichting aan een beroepsgroep om zich te registreren en wanneer dat op grotere schaal niet gebeurt, kan dat ernstige gevolgen hebben voor mensen en dieren”, aldus het OM.

Als een dierenarts niet geregistreerd staat maar tóch handelingen uitvoert die alleen dierenartsen mogen doen, dan riskeert diegene een celstraf tot een jaar of een geldboete van 25.000 euro. Die straffen werden de afgelopen jaren geen enkele keer opgelegd.

Het Openbaar Ministerie zegt verder: “Als er sprake is van onbevoegd handelen, of er is een vermoeden daarvan, kan dat onmiddellijk gemeld worden bij toezichthouder NVWA of aangifte gedaan worden bij de politie. Het OM kan op basis daarvan besluiten tot strafrechtelijke vervolging.”

NVWA en beroepsvereniging zijn geschrokken
De NVWA laat weten dat “iedereen erop moet kunnen vertrouwen dat dierenartsen en paraveterinair dierenartsassistenten die werkzaam zijn in klinieken of ziekenhuizen zich hebben geregistreerd. Daarover mag geen twijfel bestaan”, vertelt de toezichthouder. Voor de NVWA is het gissen waarom er niet wordt geregistreerd. “Het kan zijn dat er sprake is van een vergissing, slordigheid of administratieve tekortkoming. Dat is natuurlijk niet goed en geen excuus, maar kan een plausibele verklaring zijn. Die overigens direct hersteld moet worden.”

“Wanneer er sprake is van het vooropgezet en opzettelijk nalaten van registratie, beschouwen wij dat als het doelbewust overtreden van de wet”, voegt de NVWA toe. “Dat is vanzelfsprekend onacceptabel. Waar we dat constateren, treden we op”, aldus de NVWA.

De toezichthouder gaat in gesprek met de ketens en brancheverenigingen. “Dat is belangrijk om de omvang hiervan en eventuele vervolgacties te kunnen overzien. Daarna kijken we verder. De NVWA zal bij geconstateerde tekortkomingen optreden en betrokkenen aansporen dat de registratie alsnog op orde komt.”

Wil je reageren op dit verhaal of heb je een tip? Mail de onderzoeksredactie of bereik ons 100 procent anoniem via Publeaks.