Extreem sterke hasj aangetroffen in wietexperiment: 'Zorgelijk'
Voor opnames van de Omroep Brabant-podcast Via de Voordeur kochten we vijf legale- en illegale hasjsoorten bij drie coffeeshops in Breda en Tilburg om deze blind te laten testen door twee doorgewinterde blowers. Op de verpakkingen van legale hasj staat precies hoeveel THC erin zit.
Bij het kopen van de hasj stuitten we op één soort waar twee keer zoveel THC in zat als gemiddeld en dat is zorgelijk, volgens het Trimbos instituut. Bij de aankoop gaf de verkoper geen waarschuwing of toelichting over de sterkte van de hasj.
Dubbel zoveel THC
Het Trimbos instituut onderzoekt sinds 2000 jaarlijks hoeveel THC er gemiddeld in illegale wiet en hasj zit. In 2024 bevatte Nederlandse, illegale hasj gemiddeld 26 procent THC en geïmporteerde, illegale hasj 22 procent. De legale hasj die wij tegen kwamen bevatte 60 procent THC, dat is dus dubbel zoveel als gemiddeld.
"Er zijn steeds meer onderzoekers die waarschuwen voor de gevaren van dit soort supersterke cannabisproducten", zegt Pieter Oomen, onderzoeker bij het Trimbos instituut. Het kennisinstituut voor onder meer verslavingszorg komt vaker hasjprodcuten tegen met hoge THC-waardes, maar dat zijn volgens Oomen wel uitschieters. "De gemiddelde THC-gehaltes van hasjsoorten liggen normaal gesproken tussen de twintig en dertig procent. Deze hasj is dus al gauw twee keer zo sterk. Zelfs een doorgewinterde blower merkt dat verschil direct."
Kans op schadelijke effecten groter
Binnen het wietexperiment (zie kader) is geen limiet gesteld aan de hoeveelheid THC die in een product mag zitten. "De legale telers bepalen zelf de sterkte. Maar dit soort supersterke producten zijn zeker een zorg."
Wietexperiment in het kort
Sinds de jaren zeventig kennen we in Nederland een gedoogbeleid. Je mag wel wiet kopen en roken, maar geen wiet kweken of vervoeren. Met het wietexperiment wil de overheid hier verandering in brengen. De komende vier jaar mag er in coffeeshops in tien gemeenten in Nederland alleen maar legale cannabis worden verkocht. Die mag worden geteeld door tien aangewezen telers.
Sinds 7 april verkopen coffeeshops in de gemeenten die meedoen aan het wietexperiment alleen nog maar legaal geteelde wiet. Vanwege een beperkte leveringsvoorraad is er voor hasj een uitzondering gemaakt, maar vanaf 1 september mag er ook alleen nog maar legale, in Nederland geteelde hasj (nederhasj), verkocht worden.
Het doel van het wietexperiment is voor de Rijksoverheid om te onderzoeken wat het effect is van een legale cannabismarkt op de volksgezondheid, criminaliteit en veiligheid in Nederland. Door middel van kwaliteitscontroles op legale cannabis, is er voor consumenten meer zekerheid op een 'schoon' en 'veilig' product.
Volgens het Trimbos instituut kan een hoog THC-gehalte de kans op schadelijke effecten vergroten. Denk aan geheugenproblemen, angstgevoelens en een grotere kans op verslaving. “Bij zwaardere producten komt die schade ook sneller tot uiting, vooral bij veelvuldig gebruik”, weet Oomen. "Belangrijk om te benoemen is dat andere cannabissoorten met lagere THC-waardes de schadelijke effecten óók veroorzaken, maar daarvoor moet je er meer van innemen."
De meeste consumenten willen volgens Oomen juist geen producten met hele hoge THC-waardes, omdat het effect te heftig is. Het verslavingsinstituut houdt het in elk geval nauwlettend in de gaten. Maar zolang er geen wettelijke grenzen zijn aan de sterkte van cannabisproducten, kunnen de aangewezen telers de krachtige producten volgens hem legaal aanbieden.
Zelf blijven nadenken
We vroegen de legale teler van de hasjsoort met het hoge THC-gehalte, Aardachtig, waarom zij zo'n sterke hasjsoort kweken. "We voldoen aan de vraag van de markt. Op de illegale markt is ook hasj te krijgen met soortgelijke percentages THC en deze concurrentie zijn we aangegaan", laat een woordvoerder weten. Ze geven aan dat intern de meningen over de hasj met hoge THC-gehaltes verdeeld zijn. "Het zet ons weer aan tot nadenken."
Daarnaast leggen ze een deel van de verantwoordelijkheid bij de hasjconsument. "We zijn van mening dat men altijd zelf moet blijven nadenken over wat je hebt gekocht en hoeveel je ervan gebruikt per keer. Dit zou niet door de teler, noch de overheid, geregeld moeten worden."
Moet er een THC-limiet komen?
De overheid heeft het wietexperiment opgezet. Het Trimbos instituut is betrokken bij de monitoring van het wietexperiment. Volgens Oomen blijkt uit rapporten dat de adviescommissie het van tevoren niet nodig vond om een THC-limiet mee te nemen in het experiment, omdat zulke hoge THC-waardes niet werden verwacht. "De THC-waardes op de markt waren toen ook helemaal niet zo hoog, dat waren zeldzaamheden."
Zou zo'n THC-limiet er dan alsnog moeten komen? Daar kan Oomen geen uitspraken over doen. "Dit soort ontwikkelingen zijn zorgelijk en we proberen er de aandacht op te leggen, maar we hebben vooral een rol als onderzoekers naar de voortgang van de effecten van het experiment. Dus een beleidsadvies geven is in dit stadium niet aan ons."
Of hij verwacht dat er na evaluatie van het wietexperiment een THC-limiet komt zegt hij: "Het beleid wordt uiteindelijk natuurlijk in Den Haag gemaakt. Het zou best kunnen dat er aan het eind van dit experiment uit komt rollen dat zo'n limiet wel wenselijk is."
Hein Schafrat, woordvoerder en bestuurslid van Platform Cannabisondernemingen Nederland (PCN), loopt al een hele tijd mee in de cannabiswereld en kijkt er niet van op. "Het is natuurlijk maar net wat een consument wil. De een drinkt liever een biertje en de ander een whisky, zo zijn er ook blowers met een voorkeur voor sterkere hasj."
Hij vindt wel dat je ervoor zou moeten worden gewaarschuwd. "Het is aan de coffeeshop om de klant goed voor te lichten dat iets een sterkere hasjsoort is en dat je daar dus minder van hoeft te gebruiken, voor hetzelfde effect. Dus dat jullie deze voorlichting niet kregen, is niet goed, al ligt er natuurlijk ook een verantwoordelijkheid bij de klant."
Nieuwsgierig hoe doorgewinterde blowers de legale en illegale hasj ervaren? Bekijk dan de video hieronder:
Wil je alles weten over het wietexperiment? In de podcastserie 'Via de Voordeur' duiken journalisten van Omroep Brabant in de wereld van de wiet. Luister hieronder alle afleveringen van de podcastserie. Heb je vragen of opmerkingen over het wietexperiment? Mail dan de onderzoeksredactie.
