Vóór deze dinsdag 1 juli moesten Brabantse gemeenten in totaal 14.708 opvangplakken voor vluchtelingen hebben geregeld. Dat is ze niet gelukt, het aantal is blijven steken op ruim negenduizend plekken. "We verwachten de komende maanden nog een stijging naar tienduizend plekken te zien", zegt Adema. De komende maanden moeten de gemeenten dus nog aan de slag om ook de laatste bijna vijfduizend plekken te realiseren.

Vorige maand gaven gemeenten in een rondgang van Omroep Brabant aan dat er een gebrek aan geschikte opvanglocaties is. Ook hekelden gemeenten de houding van de landelijke overheid, die vooral voor onduidelijkheid zorgt.

De Commissaris van de Koning zegt dat ze in de eerste plaats trots is op de gemeenten die hun steentje bijdragen. Ze heeft ook begrip voor gemeenten waar dat nog niet lukt. "Onder meer bezwaarprocedures en de situatie op de woningmarkt zorgen voor vertraging. Ook de onduidelijkheid over de spreidingswet en het feit dat deze mogelijk wordt ingetrokken, speelt een rol", zegt Adema. Ze verwacht daarom expliciete steun van het kabinet voor de lokale overheden.

Relschoppers
Al het hele jaar gaat de bekendmaking van plannen voor asielzoekerscentra gepaard met hevige protesten. De tegenstanders, aangewakkerd door landelijke en regionale radicaal-rechtse politici, schuwen daarbij gebruik van intimidatie, vandalisme en geweld niet. Het gemeentehuis in Best werd binnengedrongen en bekogeld met vuurwerk en eieren. In Sint-Michielsgestel werden varkenspoten aan het hek van de toekomstige opvangplek gehangen. In Uden braken rellen uit en in Bergen op Zoom werd een (niet aan het onderwerp gerelateerde) raadsvergadering verstoord.

De relschoppers boekten daarmee succes. Plannen voor asielopvang in Best, Sint-Michielsgestel en Roosendaal werden door gemeenteraden op de lange baan geschoven. Maar deze gemeenten hebben afspraken gemaakt over het aantal mensen dat ze moeten opvangen en zullen deze, al dan niet in een andere vorm, na moeten komen. "Ik herhaal mijn boodschap dat de spreidingswet onverkort van kracht is", zegt Adema. "Gemeenten dienen daarnaar te handelen."

Tegelijkertijd wil ze dat het kabinet een "krachtig signaal afgeeft dat intimidatie en gewelddadigheden tegen publieke ambtsdragers volstrekt onacceptabel is".

Vanaf deze dinsdag gaat het ministerie van Asiel en Migratie controleren of gemeenten hun afspraken nakomen. Als dat niet het geval is, kan het Rijk ingrijpen. In het uiterste geval kan daarbij voor dwang gekozen worden. Het Rijk regelt de opvang dan zelf, op kosten van de gemeente.