Luchtmacht 'bespioneert' vanuit Breda en Dongen de vijand overal op aarde
Iedereen die over de A16 tussen Breda en Prinsenbeek rijdt, passeert het hoofdkwartier van de Koninklijke Luchtmacht. Aan de buitenkant is er weinig van te zien. Alleen de enorme roofvogel valt op. Dat is het embleem van Koninklijke Luchtmacht. Onder haar vleugels vallen alle militaire vliegtuigen, helikopters en drones. Maar daar komen nu ook de satellieten bij. Bijna letterlijk onder die vleugels zit op een van de verdiepingen de Defence Space Security Centre. Dat is de ruimtevaartafdeling van defensie.
Pak melk
Deze eigen 'Space Force' zit er al een tijdje. De luchtmacht bouwde vanaf 2017 met experts uit Delft de eerste experimentele satelliet: de Brik-II. Vernoemd naar het allereerste militaire vliegtuig dat Nederland in 1913 had: de Brik I. Mensen van het 982 squadron op vliegbasis Woensdrecht sleutelden ook aan de satelliet die iets groter is dan een pak melk: In juni 2021 werd in de VS de Brik gelanceerd. Voor een baan om de aarde, op zo'n 500 kilometer hoogte.
In januari 2023 volgden opnieuw twee proef-satellietjes onder de naam Milspace2: de ene heette Birkeland, de ander Huygens.
Schotel
Het grote voordeel van deze eigen satellieten is dat Nederland onafhankelijk is van andere landen. Op het hoofdkwartier in Breda kunnen ze de satelliet volgen en de signalen naar beneden halen. Dat gebeurt via een grondstation met schotels. Dat staat ook in Brabant: in Dongen.
Na de vele kennis die werd opgedaan met de experimenten volgde het echte werk, eind juni. Want vorige week is vanuit een basis van de Amerikaanse 'Space Force' in Californië de eerste echte Nederlandse militaire satelliet gelanceerd. 'Met deze satelliet krijgt defensie eigen ogen in de ruimte', zo staat in een persbericht van het ministerie van defensie.
De satelliet kijkt door wolken en in het donker wat er op aarde gebeurt, waar en wanneer de Nederlandse krijgsmacht dat wil. Volgens het persbericht profiteert ook de militaire inlichtingendienst MIVD volop van het 'observeren en analyseren' met de satelliet. Stiekem en van grote afstand.
Cruciaal
“Deze operationele satellieten gaan ons echt militaire capaciteiten leveren", zegt luitenant-generaal André Steur, de hoogste baas van de luchtmacht. "Ze gaan ons helpen bij het in beeld brengen van wat er in de wereld gebeurt en waarschuwingen geven. Om te begrijpen, te voorspellen en te reageren op wat er gebeurt in de wereld. En dat is cruciaal voor onze krijgsmacht, maar ook voor Nederland.”
Deze satelliet is de eerste van vier die wordt gelanceerd. Nu die satellieten ook echt data en foto's gaan leveren aan de krijgsmacht start een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van de luchtmacht. De oude naam Commando Luchtstrijdkrachten (CLSK) verdween op 1 juli. Vanaf nu heet het hoofdkwartier in Prinsenbeek het Commando Lucht- en Ruimtestrijdkrachten (CLRS).
Zichtbaar en hoorbaar Vliegen doet het Nederlandse leger al meer dan een eeuw. Maar het was in de eerste halve eeuw een onderdeel van het leger en werd de 'Luchtvaartafdeeling' genoemd.
In 1953 werd de 'afdeeling' een zelfstandig krijgsmachtonderdeel. De Koninklijke Luchtmacht werd opgericht.
Ongeveer twintig jaar geleden werd de top van de krijgsmacht omgevormd tot een nieuwe commandostructuur. De vier onderdelen (luchtmacht, landmacht, marine en marechaussee) kregen ieder een eigen, losstaand hoofdkwartier in het land. Het nationale hoofdkwartier van de Koninklijke Luchtmacht verhuisde van Den Haag naar Prinsenbeek, tegenover het station. Het nam zijn intrek in de toenmalige Eurotoren en het kantorencomplex ernaast.
Bij de Koninklijke Luchtmacht werken ruim 9100 mensen. Veel in Brabant, waaronder dus in het hoofdkwartier maar ook op de vijf vliegbases. In onze provincie is het een grote zichtbare en hoorbare werkgever.
Met de lancering van de eerste eigen operationele satelliet verandert niet alleen de naam maar ook het embleem. De koninklijke kroon, lauwerkrans en de tekst 'waakzaam en trefzeker' zijn gehandhaafd. net als de roofvogel, een slechtvalk. Maar die heeft zijn vleugels uitgeslagen en vliegt in het nieuwe logo boven een aardbol met daarboven de banen van satellieten.
