Doorrijden na ongeluk strafbaar, 'maar soms automatische reactie'
Volgens de wet is het verplicht om te stoppen na een aanrijding, óók als het lijkt alsof er weinig schade is. Je moet je gegevens geven aan de andere partij, zoals je naam, adres en kenteken. Is die andere partij er niet, bijvoorbeeld bij een geparkeerde auto, dan ben je verplicht om die gegevens duidelijk zichtbaar achter te laten. Als er sprake is van letsel of een dodelijk slachtoffer, zoals in Schijndel, moet je direct de politie inschakelen.
Zo snel mogelijk melden
Toch gebeurt het dat mensen in paniek raken en wegrijden. Niet geheel onlogisch, vertelde strafrechtadvocaat Joris van 't Hoff eerder al aan Omroep Brabant. “Ze weten dat ze fout zitten, omdat ze bijvoorbeeld gedronken hebben of flink te hard reden. Er dreigt een flinke straf en ze zien doorrijden dan als de efficiëntste tactiek.” Ook kleinere motieven spelen volgens hem soms mee: “Mensen willen een boete ontlopen, of zijn bang hun no-claimkorting kwijt te raken.”
Paniek speelt vaak dus een grote rol, weet ook verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen. In 2022 vertelde hij al dat mensen vaak vanuit hun instinct reageren na een heftige gebeurtenis. “Wanneer mensen worden geconfronteerd met gevaar, reageren ze intuïtief. Vluchten is dan een automatische reactie. Puur overlevingsdrang.”
Wie doorrijdt na een ongeluk met letsel, is dus per definitie strafbaar. Toch houdt de wet er rekening mee dat iemand zich kan bedenken. Hoe sneller je dat doet, hoe groter de kans dat het wordt meegenomen in je voordeel. In de praktijk wordt meestal gekeken of iemand zich binnen 12 tot 24 uur heeft gemeld. Wacht je langer, dan neemt de politie dat juist als verzwarende omstandigheid mee in de beoordeling.
En dan bestaat er ook nog zoiets als botte pech. Soms weten mensen bijvoorbeeld niet eens dat ze een ongeluk hebben veroorzaakt. “Iemand kan bijvoorbeeld heel hard de radio aan hebben of geluiddempende oortjes in hebben. Dat is allebei niet strafbaar in het verkeer", legt Van 't Hoff uit. En ook onwetendheid over de regels komt voor. “Sommige bestuurders weten bijvoorbeeld niet eens dat je moet stoppen na lichte schade aan een ander voertuig.”
Geldboete tot gevangenisstraf
De straf voor doorrijden hangt af van de ernst van het ongeluk. Als er alleen sprake is van materiële schade, bijvoorbeeld aan een fiets of een auto, dan kun je een gevangenisstraf tot drie maanden of een flinke geldboete krijgen. Is er sprake van letsel, dan kan dat oplopen tot een jaar gevangenisstraf. In het geval van een dodelijk ongeval, zoals in Schijndel, riskeer je zelfs drie jaar cel en een langdurige ontzegging van je rijbewijs.
Dat de politie doorrijden serieus neemt, moge dus duidelijk zijn. In zulke gevallen wordt direct alles uit de kast getrokken om de verantwoordelijke bestuurder te vinden. Bijvoorbeeld door te kijken naar verfsporen of brokstukken, maar ook het nalopen van camerabeelden in de buurt. Die laatste middelen zullen ook in Schijndel naar de betrokken auto hebben geleid.