Gemeente waarschuwt tientallen verkeershufters, maar: 'Dat werkt maar kort'
"Je ziet het bij overtreders die op cursus moeten", begint de verkeerspsycholoog zijn sombere voorspelling te verklaren. "Zo'n cursus kost de bestuurder zeker 1000 euro, vrije tijd en is intensief. Toch zie je dat een kwart daarvan binnen drie jaar opnieuw de fout ingaat."
"Er is altijd een groep overtreders die ongevoelig is voor straffen. Het kan ze niks schelen. Soms hebben ze gewoon een kort geheugen", gaat verkeerspsycholoog Tertoolen verder. "En dan nog, als iemand een paar jaar niet bekeurd is, wil dat nog niet zeggen dat hij zich gedragen heeft in het verkeer. Hij is misschien niet betrapt."
De verstuurde brieven zijn onderdeel van een project van de gemeente Den Bosch en de politie omdat een klein clubje verkeershufters relatief een groot deel van de ongelukken veroorzaakt. De hoop is dat de ontvangers van de brief zich meer gaan gedragen omdat ze onder een vergrootglas liggen. Voor hen geldt: geen waarschuwingen, maar meteen bekeuren, eventueel op cursus en bij een ernstige overtreding inbeslagname van de auto.
"In de auto voelen we ons onkwetsbaar en anoniem."
Dat sommige automobilisten zich niet in de hand houden, heeft volgens de verkeerspsycholoog Tertoolen een aantal redenen. Ten eerste voelen we ons anoniem in de auto. "Zo voelen we ons niet kwetsbaar", legt hij uit. "Veel experimenten in de psychologie tonen aan dat we grenzen verleggen als we ons anoniem voelen en dat we dan baldadiger gedrag vertonen."
Daarnaast geeft een auto volgens Tertoolen een gevoel van macht. "Met een simpele voetbeweging laat je een machine brullen en dan voel je je king of the road. Dat geeft het gevoel dat je controle over alles hebt."
"De auto is onderdeel van de bestuurder en dat is niet altijd positief."
Daarnaast speelt het ook mee dat we ons erg identificeren met onze auto. "We zeggen vaak: daar sta ik. En niet: daar staat mijn auto", zegt Gerard Tertoolen. "Die vereenzelviging geeft duidelijk aan dat jij en je auto één zijn. Daardoor verleggen automobilisten grenzen en helaas niet altijd in positieve zin."
Toch is de aanpak met brieven niet helemaal zinloos besluit de verkeerspsychoog zijn betoog. "Er zitten altijd bestuurders tussen die schrikken. Die voor rede vatbaar zijn en zelf concluderen dat hun gedrag niet kan. En daarmee is iets doen wel beter dan niets doen."
Dit artikel is een geactualiseerde versie van een artikel uit mei 2024.
