“We trainen vandaag het signaleren van afwijkend gedrag. Daarmee kunnen we dreigende situaties vroegtijdig in de smiezen krijgen en escalatie voorkomen.” Iets wat hard nodig is met het huidige dreigingsniveau, weet Quaedackers.

Verdachte uit de trein
Maar wat is nou afwijkend gedrag? “Als iemand zonder doel aan het bewegen is of mensen in de gaten houdt, dat zijn allemaal zaken die afwijken van het normale patroon. Op het station hier kan dat iemand zijn die aan het ronddwalen is. Hij kan de weg kwijt zijn, maar hij kan ook hele andere plannen hebben.”

Het kan om iedereen gaan, zegt de agent. Van zakkenrollers tot terreurverdachten en van verwarde personen tot winkeldieven.

Een trein vanuit Tilburg komt aan in Den Bosch. Een agent in uniform staat bovenaan de roltrap en kijkt of er iemand ‘zich anders gedraagt dan gebruikelijk’. En dat is zo, meteen gaat er een oproep naar de collega’s in burger die een stukje verderop staan: “Ik zie zojuist een meneer die zich bijzonder manoeuvreert bij het zien van ons. Hij draagt een bruine broek, grijze rugzak, kort grijs haar en hij loopt richting perron drie en vier.”

Geconcentreerde blik
Het is niet zo dat vanaf nu dagelijks agenten op stations en in binnensteden actief op zoek zijn naar afwijkend gedrag. Agenten kunnen het in hun dagelijkse werk toepassen en op bijzondere dagen zoals carnaval en Koningsdag zijn er speciaal agenten op straat die actief zoeken naar afwijkend gedrag. “We willen het veiligheidsgevoel vergroten. Mensen zien dat we aanwezig zijn en we zorgen ervoor dat we nog voordat het strafbare feit gepleegd is het gesprek zijn aangegaan.”

Gestoord mogen de agenten dinsdag niet worden. Als een toerist iets wil vragen blijft de agent geconcentreerd de stroom reizigers in de gaten houden: “Wait please.” En dan ziet hij iemand met afwijkend gedrag het station binnenkomen.

“Verzoek aan de collega’s”, gaat het over de portofoon. “Zojuist passeert hier mij een meneer, tussen de 50 en 60 jaar oud, grijze broek, grijs T-shirt, gezet postuur en hij draagt een zwarte rugzak. Graag deze meneer controleren.” Er wordt een praatje gemaakt en het blijkt loosalarm, de man is gewoon zoekende.

In totaal trainen agenten 32 uur per jaar. Acht uur lang wordt er getraind op het opsporen van verdacht gedrag, de andere uren worden besteed aan onder andere het vuurwapen en juridische les.