Leentje werd doodgeschoten in concentratiekamp en wordt nu hier herdacht
Alle Brabanders worden herdacht die sneuvelden, waar dan ook ter wereld. Op zee, in onderzeeërs, op krijgsgevangenenschepen, in de jungle van Java, in de bergen van Afghanistan tot de Duitse dwangarbeiderskampen en de straten van Rotterdam. In totaal gaat het om 2146 mannen en vrouwen.
In de oude Willibrorduskerk van Waalre is er een permanent eerbetoon aan het grootste offer dat ze gaven: hun leven. In de oude kerk hangen panelen met hun naam.
Digitaal monument
Sinds enkele jaren is er ook een digitaal monument Brabantse Gesneuvelden. Dat wordt steeds aangevuld met foto’s en soms nog een naam. Want nog steeds komt er soms informatie bij.
Eigenlijk zijn alle verhalen even tragisch en verschrikkelijk. Het is duidelijk dat de gebeurtenissen rond hun dood diepe littekens hebben nagelaten bij de nabestaanden.
Janus vermist
Zoals het verhaal van Janus van der Velden, De zoon van Cees en Mieke uit Galder. Als 21-jarig dienstplichtig soldaat verdedigde hij de Moerdijkbrug. Op de eerste dag van de Duitse inval op 10 mei 1940 landden daar Duitse parachutisten. Janus werd gedood door een handgranaat en raakte vermist. Een maat van hem uit het leger stuurde een brief aan ouders Cees en Mieke en schreef: "Onze kameraad is weggespoeld".
Janus werd meegenomen door het Hollandsch Diep. Een jaar later werd hij teruggevonden, maar hij kon niet worden geïdentificeerd en werd als onbekende begraven. Pas in 1999 leverde nieuw onderzoek zijn naam weer op en kreeg hij een naam op zijn graf.
Leentje van Elst
Leentje van Elst uit Roosendaal werkte bij de post en werd in de oorlog actief voor het verzet in West-Brabant. Ze kopieerde belangrijke geheime informatie van de Duitse bezetter over onder meer een onderzeebootbunker en gaf dat door. Maar de verzetsgroep werd geïnfiltreerd en Leentje werd opgepakt. De Duitsers deporteerden haar naar een concentratiekamp. Toen de Amerikanen naderden, schoten SS-ers haar dood in een massa-executie. Haar lijk belandde in een massagraf bij een Duits klooster. Ze werd slechts 23 jaar oud.
En dan is er het verhaal van Jan Groels, geboren in Aalst. Jan werd als dienstplichtig soldaat naar Nederlands-Nieuw-Guinea gestuurd. ‘Onze’ laatste kolonie in Azië werd in 1962 bedreigd door het Indonesische leger.
Maar Jan kwam in de problemen op een patrouille. Hij werd eerst gebeten door giftige groene mieren en werd zieker en zieker. Tijdens een nieuwe patrouille viel hij, zijn geweer ging af en Jan raakte dodelijk gewond. De Aalstenaar werd slechts 20 jaar oud.
Op de lijst van Brabantse gesneuvelden staan nu 2146 namen. Wat opvalt is dat velen nog jong waren toen ze kwamen te overlijden, vaak amper twintig.
Zoals Tom Krist uit Berkel Enschot. Slechts 24 jaar was hij toen hij in 2007 in Afghanistan in een hinderlaag liep. Hij raakte zo zwaar gewond dat hij bezweek. Zijn ouders vertellen woensdagavond over hun zoon Tom tijdens de herdenking Brabantse Gesneuvelden in Waalre.
Er zijn meer nabestaanden. Ook van Pierre van Boxtel uit Kaatsheuvel. Een achterkleindochter van zijn zus vertelt het verhaal van Pierre.
Herdenking en speelfilm bij Omroep Brabant
De herdenking in Waalre vormt ook al jaren het provinciale startsein voor een reeks bevrijdingsherdenkingen in tientallen dorpen en steden door de hele provincie. Die zijn allemaal in de periode van 17 september tot begin november. Dat is de tijd in 1944 waarin het grootste deel van de provincie Noord-Brabant werd bevrijd.
Omroep Brabant gaat woensdagavond na de herdenking uitgebreid in op de laatste momenten uit het leven van twee van de 2146 gesneuvelde Brabanders. Vorig jaar verscheen er een speelfilm over ze met als titel 'Burgemeestersmoord'.
De film is woensdagavond vanaf 20:46 uur te zien bij Omroep Brabant. Dat is na de rechtstreekse uitzending van de jaarlijkse herdenking Brabants Gesneuvelden in Waalre. Die herdenking begint om 18.53 uur uur en is live te volgen bij Omroep Brabant. De film Burgemeestersmoord staat ook op Brabant+.
