Frans speelt zijn eigen opa in speelfilm ‘Burgemeestersmoord’
“Mijn opa had tijdens de oorlog een textielwinkel en was bekend met de burgemeesters van Someren en Asten", vertelt Frans Verberne voor het gemeentehuis van Asten. “Het was eigenlijk niet de bedoeling dat hij werd opgepakt. Hij was de vierde op een lijst van een vergeldingsactie van de Duitsers. Er was namelijk een moord gepleegd op twee landwachters.”
De landwacht was een soort militaire politie-eenheid die door de bezetter was opgericht. Het waren Nederlanders die samenwerkten met de bezetter en daarom werden ze gehaat. Ze waren vaak doelwit van het verzet, zoals in augustus 1944 in Gemert.
Kort daarna namen de Duitsers wraak. Ze wilden een voorbeeld stellen door een paar prominente dorpelingen te laten vermoorden. Ze kwamen bij Eijsbouts uit toen de derde op de lijst, dokter Jacobs, niet thuis bleek te zijn. Frans overleeft de aanslag als enige.
Speelfilm
De gemeente Asten was een belangrijk decor in de film. In het gemeentehuis, dat er voor een deel nog net zo uitziet als in 1944, zijn verschillende sets gebouwd. De film is met een harde kern van vijftig mensen gemaakt. In totaal werkten meer dan vierhonderd mensen mee aan de film. Iedereen deed dat als vrijwilliger. De financiering is vooral verzorgd door de gemeentes en grote bedrijven. “Je merkt op den duur dat er een team ontstaat, je krijgt tijd om in je rol te groeien en ik ben enorm trots op het resultaat", vertelt Frans glimlachend.
De film ging in najaar 2024 in première en was een ongekend succes. Tienduizenden kaartjes werden verkocht. “Het leeft heel erg in het dorp, dat merk je wel. Iedereen heeft het er over. Mensen zijn benieuwd hoe de draaidagen zijn verlopen. En de burgemeesters waren natuurlijk geliefd in het dorp.”
Maar het belangrijkste was misschien toch wel dat Frans zijn familie kon uitnodigen. “Zijn kinderen leven natuurlijk nog. Zij waren erg trots op het resultaat en zij vonden het bijzonder om zo het verhaal van hun vader terug te zien op het grote doek.”
De film 'Burgemeestersmoord' is woensdagavond vanaf 20:46 uur te zien bij Omroep Brabant. Dat is na de rechtstreekse uitzending van de jaarlijkse herdenking van de Brabantse Gesneuvelden in Waalre. Die herdenkingsuitzending begint om 18.53 uur. De film is ook te bekijken op Brabant+.
Wraak op onschuldigen
In de Tweede Wereldoorlog werden veel onschuldige mensen slachtoffer van het brute optreden van de bezetter. De Duitsers namen vaak wraak op willekeurige 'vijanden' als waarschuwing aan anderen.
Talloze mensen werden zonder vorm van proces opgepakt, gegijzeld, doodgeschoten of geporteerd naar concentratiekampen. Dat overkwam ook een groep Brabantse burgemeesters. Ze weigerden bijvoorbeeld maatregelen uit te voeren van de bezetter en werden daarom vermoord.
In 2020 werd er voor die burgemeesters in Den Bosch een monument onthuld.
