Bij deze oorlogsgraven komt niemand op bezoek: 'Bewustwording weggezakt'

Vandaag om 11:30 • Aangepast vandaag om 13:08
nl
Stilletjes staan ze langs een hele drukke weg bij Mierlo. Honderden witte grafstenen. Meestal zijn oorlogsgraven in Nederland geadopteerd. Iemand komt dan langs om bijvoorbeeld een bloemetje te leggen op verjaardagen of sterfdagen. Maar in Mierlo is dat niet altijd zo. Daar worden nog meer dan vierhonderd zogeheten adoptanten gezocht. “Zodat we later kunnen zeggen, jongen, je hebt het goed gedaan. We weten nu wie je bent.”
Profielfoto van Alice van der Plas
Geschreven door

Freek van der Vaart uit Geldrop vloog jarenlang bij de luchtmacht en is inmiddels gepensioneerd. Hij zet zich samen met de nieuwe Stichting Adoptiegraven Mierlo in om mensen te vinden die de oorlogsgraven van Mierlo willen adopteren. Zelf geeft hij alvast het goede voorbeeld. Hij heeft het graf van de jongste piloot op de begraafplaats geadopteerd, Robin Ordell, 24 jaar oud, uit Australië.

We horen niet veel over Australische vliegers in Brabant tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar de graven in Mierlo laten zien dat ze er wel degelijk waren. Robin ligt begraven met vijf andere Australische en Britse leden van zijn bemanning van een Lancaster. Neergeschoten door een Duitse nachtjager op 2 februari 1945 bij Broekhuizen-Vorst. Ze waren net in de twintig, eentje was nog maar 19 jaar oud. “Als je 30 was in die tijd, was je al een opa”, zegt Freek.

Robin Ordell tijdens een kerstshow van de RAAF (Foto: via Joop Hendrix).
Robin Ordell tijdens een kerstshow van de RAAF (Foto: via Joop Hendrix).

Australië is onderdeel van de zogeheten Commonwealth. Het staatshoofd is de koningin of koning van het Verenigd Koninkrijk. Australiërs moesten dus meevechten in Europa. Zo ook Robin Ordell en zijn bemanning. Hij zat pas twee jaar bij de luchtmacht en werd Duitsland ingestuurd om te bombarderen.

"Ik had destijds geen besef van wat Robin allemaal heeft doorgemaakt."

Freek vloog zelf veel missies in Joegoslavië, Irak en Afghanistan. “Het is heftig, iemand die zo jong bij de luchtmacht zijn carrière wilde beginnen, en dan meteen in een oorlog terechtkomt. Toen ik zelf 24 was, had ik geen besef van wat Robin allemaal heeft doorgemaakt. Ik voel veel respect voor wat hij voor ons heeft betekend.”

Een jonge Freek van der Vaart tijdens zijn loopbaan bij de luchtmacht (Foto: via Freek van der Vaart)
Een jonge Freek van der Vaart tijdens zijn loopbaan bij de luchtmacht (Foto: via Freek van der Vaart)

Jarenlang kwam er niemand bij de graven, behalve op herdenkingen, en natuurlijk wordt de begraafplaats netjes onderhouden. De stichting is op zoek naar mensen die een persoonlijke band willen aangaan. Iemand die bereid is om bijvoorbeeld op zoek te gaan naar het verhaal van degene die er begraven ligt. “We willen weer meer bewustwording, want dat is weggezakt.”

Freek kwam al snel bij een oud-collega terecht toen hij het verhaal van Robin Ordell wilde uitzoeken. Joop Hendrix uit Helmond vloog jarenlang op straaljagers bij de luchtmacht en was zelfs instructeur. Nu houdt de gepensioneerde vlieger zich bezig met het speuren naar de vele vliegtuigen die in deze regio zijn neergestort.

Als zogeheten Plane Hunter, zoekend met zijn metaaldetector op het veld, vond hij de onderdelen van de Lancaster van Robin Ordell. “Veel onderdelen van het vliegtuig zijn genummerd en zo kun je het vliegtuig identificeren.”

Joop Hendrix vloog jarenlang straaljagers bij de luchtmacht (Foto: via Joop Hendrix)
Joop Hendrix vloog jarenlang straaljagers bij de luchtmacht (Foto: via Joop Hendrix)

Maar veel meer is er nog niet te vertellen over de jonge Australiër. Er is een foto gevonden van een kleine Robin terwijl hij meedoet aan een film.

"Dat ze zich dan realiseren, nu ga ik dood."

Joop wil er niet aan denken wat er door zijn hoofd is gegaan toen hij werd geraakt door de Duitse jager die nacht. Een bemanningslid wist nog uit de Lancaster te springen en werd gevangengenomen. “Je bent zo jong, je hele leven moet nog beginnen en dat ze zich dan realiseren, nu ga ik dood.”

De bemanning van de Lancaster is inmiddels geadopteerd. Maar honderden graven in Mierlo zoeken nog iemand die wil adopteren. “Je mag helemaal zelf invullen hoe je de omgekomen militair wilt herdenken”, zegt Freek. “Je kunt naar een herdenking gaan of op de verjaardag een bloemetje leggen. Het onderhoud hoef je niet te doen, het is puur het graf bezoeken zodat iemand niet vergeten wordt.”

Ben je geïnteresseerd om een graf te adopteren? Kijk dan op de website van Adoptiegraven Mierlo.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!