Grote druk op ME door spanningen in samenleving: ‘Mensen zwepen elkaar op’
Frans Luijten is commandant bij de ME in Oost-Brabant en wordt in het hele land ingezet: van vermissingen tot demonstraties. “Je merkt dat de lontjes korter worden, dat mensen verkeerd geïnformeerd worden door desinformatie en dat door drugsgebruik geweld toeneemt. Laten we vooral blijven praten”, zegt hij.
ME'ers zijn gewone agenten
Luijten, die al zo’n 26 jaar bij de ME zit, werd in de beginjaren vooral ingezet bij voetbalwedstrijden. Agenten die bij de ME zitten, doen dat naast hun dagelijkse politiewerk. “Tijdens piketdiensten werden we eigenlijk nooit opgeroepen. Dat is de laatste tijd anders. Een aantal keer per maand moet ik mijn werk laten vallen of huis en haard verlaten omdat we nodig zijn.” En dat komt volgens hem door de spanningen in de samenleving.
“We worden steeds vaker ingezet. Vaak is dat ook preventief. Op social media en in appgroepen zwepen mensen elkaar op, waardoor wij er extra werk aan hebben.” Dat gebeurde afgelopen zaterdag bij het azc op het Pettelaarpark in Den Bosch bijvoorbeeld. Zo'n honderd agenten van de ME waren daar aanwezig, omdat er signalen waren dat demonstranten een bestorming zouden voorbereiden op het azc. Uiteindelijk bleef een confrontatie uit.
De druk op de Mobiele Eenheid is groot. Dat merken agenten in hun dagelijkse werk ook. Bij iedere inzet zijn minimaal 24 ME'ers nodig, daarnaast moet nog extra ondersteuning op het politiebureau komen. Maar iedere ME'er heeft ook een andere taak, zoals wijkagent, noodhulp of dierenpolitie. Bij een inzet van de ME komen die andere taken dus stil te liggen. “Het 112-werk gaat altijd door, maar de wijkagent is soms een dag niet beschikbaar. Dat is vervelend, want je wilt voor iedereen klaarstaan. Maar als er onrust is dan kan dat dus niet.”
Reactie Politiechef
De nieuwe politiechef van Oost-Brabant, Sjoerd Top, maakt zich zorgen over de inzet van de ME. "Ik heb heel veel respect voor ze. Ze moeten bij nacht en ontij optreden, in vaak een onbekende omgeving", zegt hij tegen Omroep Brabant. "De inzet van de Mobiele Eenheid zorgt ervoor dat 'normale' agenten van hun dagelijks werk worden afgehaald. De noodhulp komt nooit in gevaar”, benadrukt hij.
Zo was er ook een groep ME'ers uit het oosten van Brabant bij de rellen in Den Haag. "De collega's waren er gelukkig klaar voor, maar de hoeveelheid geweld was niet normaal."
Luijten ziet dat het geweld tegen de ME toeneemt. Dat komt volgens hem door desinformatie, waardoor mensen helemaal ‘opgefokt’ zijn, en door drugsgebruik. “De raam van een ME bus is van plastic, die zou veel moeten kunnen hebben”, vertelt de ME-commandant. “Maar omdat het soms zo heftig is, hebben we al een extra versteviging moeten aanbrengen. Het raam gaat er soms gewoon uit.”
Gehoorschade
Zo werden bij de rellen na het kampioenschap van PSV en ook anderhalve week geleden in Den Haag meerdere ME-bussen aangevallen en bestookt met zwaar illegaal vuurwerk en stenen. “Dat is heel beangstigend. Als je voorin zit en ze slaan op je raam, is dat echt heel dichtbij. Dan hoop je op het materiaal van de bus te kunnen vertrouwen.”
Luijten heeft ruim vier maanden na het kampioenschap van PSV nog altijd last van een piep in zijn oor. “Ik heb daar gehoorschade opgelopen. Het moet eigenlijk een feestje zijn, maar we werden met explosieven bestookt. Dat is echt heel erg heftig. Daar kunnen we ons ook moeilijk tegen bewapenen.” Sterker nog: ME’ers zijn bang dat een Cobra een keer vast komt te zitten in hun pak en dan explodeert.
Luisteren
Vanwege een cobra die naast Luijten afging moet hij nu leven met een pieptoon. “Voor het thuisfront is het ook heftig. Ik geef mijn kleine zoon altijd een extra knuffel. En hij zegt dan: ‘papa, doe je voorzichtig’. Ja, het is altijd spannend.”
Het steekt Luijten en collega’s dat ze vaak beschuldigd worden van dat ze teveel geweld gebruiken. “Het demonstratierecht is hartstikke belangrijk, wij zijn er om die te faciliteren. Met geweld beëindigen demonstranten hun eigen demonstratie. Met de ME kun je zeker praten, maar als de helm op gaat is de tijd van praten voorbij en moet je luisteren.”
Reactie Maarten Brink, Nederlandse Politiebond
“Als Nederlandse Politiebond vragen we nadrukkelijk aandacht voor het capaciteitsprobleem bij de politie. Nu moeten te grote lasten verdeeld worden over te weinig mensen. Dat doet pijn. Er zijn in Den Haag best wel partijen die een luisterend oor hebben. Maar we zijn afhankelijk van het budget en bij de laatste Prinsjesdag werd nog maar eens duidelijk dat er een miljoenentekort is bij de politie.”
Brink vraagt verder aandacht voor de familie van de ME’ers. “Een inzet betekent ook voor het thuisfront van de agenten iets. Dat wordt nog wel eens vergeten. Agenten worden thuis opgeroepen en laten huis en haard achter. Voor het thuisfront heeft dit impact.”