Hoofdrol voor Deurne in Het Groot Dictee der Nederlandse Taal
Het Groot Dictee der Nederlandse Taal wordt zaterdag uitgezonden vanuit Deurne. Voor de achtste keer schreef taalkundige Wim Daniëls de tekst, die de deelnemers zo goed mogelijk foutloos moeten opschrijven. "De winnaar zal denk ik twee, maximaal drie fouten hebben."
Hoe zit het ook alweer met die tussen-n en wat zijn de regels voor meervoud van sterke of zwakke werkwoorden? Liefhebbers van de Nederlandse taal kunnen zaterdag hun hart weer ophalen als Het Groot Dictee der Nederlandse Taal wordt gehouden.
Vanuit de bibliotheek in Deurne leest oud-Tweede Kamervoorzitter Gerdi Verbeet de door Aarle-Rixtelnaar Wim Daniëls geschreven tekst voor. Het wordt live uitgezonden in het programma 'De Taalstaat' van Frits Spits op Radio 1. "In september begin ik meestal met schrijven, ik moet de tekst namelijk bijtijds inleveren", vertelt Daniëls. "In dit geval was de tekst dan ook al klaar voordat presentator Frits Spits bekendmaakte te stoppen. Anders was het dictee misschien wel over Frits gegaan."
De tekst van Daniëls is zeven zinnen lang, met in totaal zo'n 250 woorden. "Ik schrijf eerst het verhaal. Daarna kijk ik of er voldoende spellingsproblemen in voorkomen. Het moet ook niet te moeilijk zijn. Daar is het dictee op tv aan ten onder gegaan. De winnaar had daar meestal zo'n vijftien, zestien fouten. Dat is niet goed. De winnaar morgen zal denk ik twee, maximaal drie fouten hebben."
Waar gaat het dictee dit jaar over?
Verklappen welke moeilijk woorden zaterdag door Verbeet worden voorgelezen, doet Daniëls natuurlijk niet. Het onderwerp wil hij wel uit de doeken doen. "De tekst gaat altijd over de plaats waar het dictee wordt gehouden. Het is nu helemaal gewijd aan Deurne. Toen het in Groningen werd gehouden, ging het over de aardgasproblematiek."
Misschien komt 'het tuinpad van mijn vader', dit jaar dus wel voor in de tekst. "Wie aan Deurne denkt, denkt aan het lied 'Het Dorp'. Je mag er best vanuit gaan dat dit terugkomt in de tekst", lacht Daniëls. "In Deurne woonde Hendrik Wiegersma, de huisarts. Zijn zoon Friso schreef de tekst voor 'Het Dorp'. Dit komt nadrukkelijk in de tekst voor", licht de schrijver toch een tipje van de sluier op.
Hoe is de kennis van Nederlandse taal?
Volgens Daniëls is de kennis van de Nederlandse taal niet zo erbarmelijk als wel eens wordt gesteld. Maar: "Mensen zouden de spellingsproblemen kunnen weten, als ze ooit de moeite nemen om de regels te leren. Qua spelling blijven we in Nederland op hetzelfde niveau. Dat komt ook omdat de spellingsregels in Nederland niet zo makkelijk zijn als in andere landen", zegt de schrijver. "Veel mensen leren op school spelling en denken: daar doe ik het wel mee. Maar die kennis zakt natuurlijk weg en daarna wordt niet meer de moeite genomen om de regels te leren. Wordt dit wel gedaan, dan kunnen mensen veel beter spellen."
Heeft het Groot Dictee der Nederlandse Taal toekomst?
Ondanks dat Eindhovenaar Frits Spits stopt als presentator van De Taalstaat zal Het Groot Dictee der Nederlandse Taal blijven bestaan, verzekert Daniëls. "Frits Spits stopt, maar De Taalstaat gaat door. De nieuwe presentator is donderdag bekendgemaakt: schrijver Ronald Giphart. Die gaat zeker door met het Groot Dictee, hij is ook veel met taal bezig. Ik heb zelf eens een boek geschreven over de nieuwe woorden die Giphart in zijn boeken gebruikt. Woorden als leengeur, achterbanks, neusgeluk en gegilgrinnik!"
