In Maarheeze kwamen deze week 2100 varkens om het leven door een stroomstoring. De ventilators in de stal werkten niet meer en daarom liep de temperatuur snel op tot boven de 40 graden. "Dat is een vreselijk drama. Het is de schrik van iedere boer", zegt Jan.

'Varkens kunnen het beste binnenblijven'
Het is een rare tijd met dit soort extreme weersomstandigheden. Het is moeilijk om de temperaturen in de stal draaglijk te houden. Jan Vogels heeft heeft een soort buitenverblijf met een afdak voor zijn varkens. Daarvoor hangen er grote ventilators. Het dak heeft hij witgekalkt zodat de zonnestralen afketsen. "Maar nog is het veel te heet in het buitenverblijf. Varkens kunnen, net als mensen, het beste binnenblijven."

Jan heeft een speciaal vernevelingssysteem bij de ventilatieopeningen bij zijn stal. Die koelen de lucht nog voordat deze in de stal terechtkomt. Met een thermometer laat Jan zien dat het in de zon bij hem nu 43 graden is. In de schaduw is het 39 graden. Door de vernevelde lucht is het nu 32 graden in de stal en komt de temperatuur ook niet boven de 33 graden uit. "Zonder mijn koelsysteem zou het zeker 40 graden zijn in de stal."

'Ze hijgen net als honden'
In zijn stal zie je veel zeugen en jonge biggetjes. Je ziet dat de zeugen heel snel ademen. Dat is volgens Jan de manier voor varkens om de warmte af te voeren. "Zij kunnen niet zweten zoals wij mensen dat wel doen. Net als een hond hijgen zij als het heel warm is om zo de warmte af te kunnen voeren."

Ook krijgen de varkens veel water. "Wij zorgen ervoor dat ze kunnen blijven drinken. Een zeug dringt wel 25 tot 30 liter water per dag. Dat is omdat ze heel veel melk produceren."

Citroenzuur
Ook kippenboer Joris van Lierop in Asten-Heusden heeft het hard te halen met dit weer. Enorme ventilatoren moeten het leed draaglijk houden voor zijn 165.000 kippen. “En bij een buitentemperatuur van veertig graden lukt dat maar net”, zegt Joris.

Om de kippen te verleiden extra te drinken doet ie citroenzuur in het water. “Dat vinden ze lekker en ze worden er rustig van en dat is met dit weer ook best fijn.”

Tropenrooster
Geitenhoudster Jeanette van de Ven, portefeuillehouder Gezonde Dieren van de landbouworganisatie LTO, legt uit dat niet ieder dier dezelfde behandeling moet krijgen. "Koeien kunnen bijvoorbeeld beter overdag binnenblijven en dan 's nachts naar buiten. Bij varkens en pluimvee moet je juist de daken nathouden."

Veel boeren voeren een eigen tropenrooster in tijdens de hitte. "Dan beginnen ze wat eerder met voeren en dan doen ze in de middag niets", vertelt Van de Ven. "In de avond voeren ze dan bijvoorbeeld weer. Ook wordt vitamine C toegevoegd aan de voeding."

'Lastig in te voeren'
Inmiddels zijn er ook varkensstallen met veel geavanceerdere koelsystemen. Die houden de stal in de zomer koel en in de winter warmen deze juist op. "Als de temperaturen zo hard blijven stijgen zal het misschien wel overal daarnaartoe moeten", denkt Jan Vogels. "Maar dat soort oplossingen zijn lastig in een bestaande stal in te voeren."

LEES OOK:IJsjes voor cavia's, koude douche voor varkens: kinderboerderij verwent de dieren tijdens hittegolf