Video

'Gratis COVID-test bij ieder toiletbezoek', rioolwater zegt veel over het coronavirus

23 juli 2020 om 19:39 • Aangepast 30 juli 2020 om 18:04
nl
Herhaaldelijk rinkelt het mobieltje van Hans Mollen van Waterschap Brabantse Delta op maandag 2 maart. Pas als hij terugbelt, blijkt hoe dringend het is. Het RIVM hangt aan de lijn en wil dat Mollen meteen monsters gaat nemen van het afvalwater in Kaatsheuvel. Het moet namelijk snel duidelijk worden hoezeer het coronavirus zich verspreidt nu in Loon op Zand de eerste besmetting is vastgesteld.
Profielfoto van Robert te VeeleProfielfoto van Erik Peeters
Geschreven door

Vanaf dat moment is Hans Mollen, senior adviseur procestechnologie, betrokken bij het RIVM-onderzoek naar sporen van het coronavirus in het rioolwater. Eerst alleen in Kaatsheuvel en Lage Zwaluwe. Nu bijna vijf maanden later heeft Brabantse Delta het aantal peilstations verder uitgebreid.

Zo gaat het onderzoek in zijn werk:

Sinds deze week worden ook monsters genomen in de rioolwaterzuiveringen in Breda (Nieuwveer), Putte, Riel en het Zeeuwse Bath. Het onderzoek van het RIVM en Brabantse Delta maakt deel uit van een landelijke analyse. Sinds april wordt het afvalwater van ongeveer 30 rioolzuiveringen in heel Nederland getest. Mollen: "Vanaf deze maand moet dat bij zo’n 80 stations gebeuren. Dat is het afvalwater van zestig procent van de Nederlandse bevolking. "

"Ons toiletbezoek speelt een belangrijke rol in de bestrijding van de pandemie"

Monsters nemen van afvalwater is een betrouwbare methode om erachter te komen of er in een bepaald gebied mensen besmet zijn met het coronavirus. "Ons toiletbezoek speelt daarin een belangrijke rol. Een deel van het virus komt via de ontlasting van een zieke in het rioolwater. Dat water wordt uiteindelijk bij ons verzameld en gezuiverd", legt Hans uit.

Hans Mollen, senior adviseur procestechnologie van Waterschap Brabantse Delta (foto: Erik Peeters).
Hans Mollen, senior adviseur procestechnologie van Waterschap Brabantse Delta (foto: Erik Peeters).

“Het virus kan al aangetoond worden voordat iemand klachten heeft. Zodra iemand besmet is, laat hij namelijk al resten van het virus achter. Je bent dus al een paar dagen eerder geïnformeerd voordat zieke mensen naar een huisarts gaan”, zegt Mollen over de voorspellende waarde van het onderzoek.

Miljoenen liters afvalwater passeren dagelijks de waterzuiveringsinstallaties. Medewerker Hans Schilders van het waterschap laat zien hoe een computer ervoor zorgt dat er elke 24 uur een monster in een groot vat terecht komt. Met een grote pollepel vult hij vervolgens meerdere flessen met de watermonsters. Ze worden opgestuurd naar naar het laboratorium van het RIVM.

De onderzoekers meten de concentratie genetisch materiaal van het coronavirus in het rioolwater. Op deze manier kan de verspreiding van het virus in de gaten worden gehouden. En kan de overheid de coronamaatregelen in een bepaald gebied aanscherpen als dat nodig mocht zijn.

De flessen met afvalwater gaan voor onderzoek naar het lab van het RIVM. (Foto: Erik Peeters)
De flessen met afvalwater gaan voor onderzoek naar het lab van het RIVM. (Foto: Erik Peeters)

Procestechnoloog Hans Mollen ziet zelfs als mogelijkheid om riooltests in de toekomst op afstand te doen. Daarbij zou van minuut tot minuut met sensoren kunnen worden gekeken naar de hoeveelheid virus in het rioolwater. Nu gebeurt dat al in de singels in Breda waar naar de E. colibacterie wordt gespeurd.

"De privacy van een grote boodschap is gewaarborgd"

Het RIVM is momenteel bezig het onderzoek te verfijnen. Nu wordt het virus in het afvalwater alleen aangetoond. Straks moet ook duidelijk zijn hoeveel mensen er besmet zijn en waar de uitbraak is begonnen.

Theoretisch kan op wijk en zelfs op huisaansluiting worden onderzocht of het virus zich in het water schuilhoudt. In dat laatste geval zijn er miljoenen sensoren nodig en komt de privacy om de hoek kijken. Mollen: “Iedereen die naar de wc gaat ondergaat bij ons een gratis COVID-test, maar de privacy van een grote boodschap is gewaarborgd.”

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.