Door corona kunnen er immers geen massale stakingsbijeenkomsten worden gehouden. Toch zullen de twee bedrijven de staking voelen, geven vertegenwoordigers van de bonden CNV en FNV aan. "Het gaat erom dat de mensen niet werken. Daar lijdt de productie onder dus dat zal zeker indruk maken bij deze werkgevers", zegt FNV-onderhandelaar Petra Bolster.

Nadat de medewerkers van DAF in Eindhoven en ASML in Veldhoven zich officieel hebben geregistreerd als staker, waardoor ze een vergoeding krijgen, gaan ze naar huis. "In dit uitzonderlijke geval mogen werknemers de staking verder thuis uitzitten", zegt vakbondsbestuurder Robert Wonnink van de CNV erover.

Volgens bonden zullen verspreid over het land duizenden mensen het werk neerleggen. Behalve bij ASML en DAF bijvoorbeeld ook bij vliegtuigonderdelenmaker Fokker, trapliftenbouwer ThyssenKrupp en de scheepswerven van IHC en Damen.

Nieuwe cao
Het is de bedoeling dat alle acties zeker 24 uur duren. Bij sommige bedrijven, zoals bij DAF en ASML, zal bij deze eerste stakingsronde twee dagen worden gestaakt. De medewerkers zijn boos over de opstelling van werkgeversorganisatie FME in de onderhandelingen over een nieuwe cao voor de zogeheten metalektro, ook wel de grootmetaal genoemd. Dat is een van de grootste branches van het land. Onder de cao vallen 160.000 mensen.

Dat het momenteel met sommige bedrijven niet zo goed gaat, is volgens de bonden geen excuus om medewerkers in de metaal niet beter te betalen. "Met ASML en DAF bijvoorbeeld gaat het momenteel heel goed", zegt Wonnink.

ASML wil eigen cao
Dat wordt bij het Veldhovense hightechbedrijf zelf ook niet ontkend. ''Het gaat goed met ASML. Dat is helaas niet zo voor alle bedrijven in de metalekro sector. De verschillen tussen de bedrijven die allemaal onder dezelfde cao vallen is groot.'' Daarom wil het bedrijf graag, samen met de vakbonden, een eigen cao opstellen. Volgens ASML betaalt het bedrijf nu ook al salarissen uit boven het cao-niveau van Metalektro.

De vakbonden verwachtten vandaag zo'n vijfhonderd stakende ASML-medewerkers. Volgens het bedrijf is het zo'n tien procent daarvan. ''Gisteren stonden vijf mensen geregistreerd als staker. Tot nu toe denken we dat er rond de vijftig mensen deel zullen nemen'', aldus woordvoerder Monique Mols van het Veldhovense bedrijf.

Bij DAF in Eindhoven balen ze van de staking. “Wij zijn de eersten die vinden dat medewerkers een goede cao verdienen, maar we vinden het jammer dat er naar het middel ‘staken’ gegrepen wordt'', vertelt woordvoerder Rutger Kerstiens van de vrachtwagenfabrikant. ''We roepen bonden en werkgeversorganisatie FME op om weer met elkaar aan tafel te gaan om voor de hele sector afspraken te maken. Die kunnen er alleen komen door constructief overleg.”

Coronaproof
Bij ASML in Veldhoven werken 15.000 mensen. In 2018 werd er ook gestaakt voor een betere cao voor de metaalsector. Destijds was het animo met vijftien tot vijftig stakende medewerkers laag, volgens het bedrijf. In de metaalsector vonden afgelopen jaren vaker grote stakingsgolven plaats, waarbij er telkens acties waren bij een groot aantal bedrijven. Dit keer worden alle stakingen coronaproof georganiseerd.

LEES OOK:

Staking bij DAF en ASML: duizenden medewerkers leggen het werk neer

Meer dan 1000 stakers in Eindhoven voor een betere metaal-cao, vakbonden blij verrast