Afghanistanveteraan Jeroen zit vol vragen: 'Is het voor niks geweest?'

22 augustus 2021 om 15:58 • Aangepast 23 augustus 2021 om 10:59
nl
Afghanistanveteranen zitten vol vragen nu de Taliban het land hebben overgenomen. Waarom zijn de tolken niet meteen naar Nederland gehaald? Waarom zijn de Taliban niet overmeesterd? Is het voor niks geweest? Het zijn vragen die moeilijk te beantwoorden zijn, maar bij het Veteranen Ontmoetingscentrum in Den Bosch wordt er juist wel over gepraat.
Profielfoto van Noël van Hooft
Geschreven door

En dat praten is heel belangrijk, vertelt voorzitter en veteraan Jeroen Stam (52). Daarom was er zondag een extra bijeenkomst. "Hier wordt alles besproken in een veilige setting."

"Ik heb een Kalashnikov in mijn rug gekregen."

Jeroen zit samen met zes andere veteranen zondagmiddag onder een partytent. Hij heeft zijn legergroene ISAF-shirt aan met daarop het logo van de missie en de woorden ‘Afghanistan’ en ‘NLD’. Jeroen zat in 2011 vier maanden in Kabul en Kandahar. Als logistiek medewerker heeft hij vier maanden in de ellende gezeten.

"Ik heb een Kalashnikov in mijn rug gekregen en ik heb gezien hoe iemand zich voor onze poort opblies. We hebben onder vuur gelegen", zo begint de veteraan zijn opsomming. Het meeste heftige: zijn vader overleed tijdens de missie en Jeroen kon niet naar huis. "De Afghanen op het vliegveld lieten mij niet gaan."

"Hier kunnen we ontspannen, hier voelen we ons veilig."

Eenmaal thuis kreeg Jeroen te maken met een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Dat uit zich op vele manieren, vertelt hij openhartig. "Als iemand met een andere etniciteit langs mijn huis loopt, denk ik meteen: waarom loopt hij hier, weet-ie dat ik in Afghanistan ben geweest? Maar ook een openstaand dakraam vertrouw ik niet."

Daar zou volgens Jeroen een scherpschutter kunnen zitten. En een putdeksel vertrouwt hij al helemaal niet. "Daar rij ik dus nooit meer overheen. Daar zou een bom onder kunnen zitten."

Dit alles maakt dat hij zich in zijn eigen omgeving niet veilig voelt. De bijeenkomsten voor veteranen zijn daarom belangrijk. "Hier kunnen we ontspannen, hier voelen we ons veilig."

"Wij hebben de Afghanen laten wennen aan vrijheid en veiligheid."

Afghanistanveteranen hebben de behoefte om te praten. "Je kunt de tv niet aanzetten of je ziet Afghanistan. Onze hoofden zitten helemaal vol", vertelt Jeroen. "Wij hebben de Afghanen laten wennen aan vrijheid en veiligheid. Er zijn 25 Nederlandse militairen omgekomen daar. Was dat voor niks?"

Dat zorgt bij Jeroen en andere veteranen voor hoofdbrekens. "Nee, het was op dat moment niet voor niks. Er was resultaat, maar hoe gaat dat nu verder?"

De vraag speelt dan ook of die paar jaar vrijheid 25 Nederlandse levens waard waren. Jeroen vergelijkt de missie in Afghanistan met de Tweede Wereldoorlog. "De Amerikanen en Canadezen kwamen ons bevrijden. Dat kostte heel veel levens maar dat is gelukt. Onze missie is door de politiek afgebroken en nu lijkt alles mislukt. De Taliban zijn niet uitgeroeid."

"Als ze morgen bellen, dan sta ik klaar"

Wie nu denkt dat het alleen maar kommer en kwel is wat besproken wordt op de veteranenbijeenkomst heeft het mis. "Hier wordt alles besproken. Wij zijn geen GGZ waar je maar een half uur tijd hebt. Bij ons ben je een mens met een verhaal en hier ben je altijd welkom." De afgelopen dagen waren er wel hulpverleners aanwezig om extra ondersteuning te bieden.

Afghanistan zit trouwens in het hart van Jeroen. Ondanks zijn PTSS zou hij zo terug willen. "Als ze morgen bellen, dan sta ik klaar."

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.