Oekraïense Volodymyr wil op Bevrijdingsdag duidelijk maken wat vrijheid is
Spreken op het Bevrijdingsfestival geeft hem een dubbel gevoel: “Al 77 jaar vieren we Bevrijdingsdag, zowel hier in Nederland als in Oekraïne. Pas nu weet ik wat bevrijd worden écht betekent. Want we vieren in Nederland dat we vrij zijn, maar in mijn vaderland vechten familie, vrienden en kennissen aan het front om ook vrijheid te kunnen vieren.”
Volodymyr (38) komt uit Lviv. Hij is twintig jaar geleden naar Nederland gekomen, omdat zijn ouders bij Philips werkten. Twee maanden geleden nam hij deel aan een protest tegen de oorlog in zijn thuisland. Omroep Brabant maakte er een bericht van, waarin Volodymyr rustig en nuchter zijn verhaal deed.
Dat viel op bij de organisatie van het Bevrijdingsfestival in Den Bosch. Ze zochten iemand die donderdag om vijf minuten voor vijf een toespraak kan houden en dachten aan Volodymyr. Die nam een dag de tijd om over dat verzoek na te denken.
"Dan zeggen mensen dat het gewoon een vrije dag is."
Volodymyr werkt als dagbestedingscoach bij Archipel Zorggroep. Aan zijn collega’s daar vroeg hij wat Bevrijdingsdag voor hen betekent. Dat er geen nazisme meer is, kreeg hij als antwoord. “Maar ik vroeg door: welke emoties heb je daar dan bij? Dan zeggen mensen dat het gewoon een vrije dag is, dat ze er samen een gezellige dag van willen maken.”
Maar voor Volodymyr is het nu zo veel meer. In zijn toespraak hoopt hij Nederlanders ervan bewust te maken dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. “In Oekraïne konden we ons ook niet voorstellen dat dit zou gebeuren. Ik wil jongeren bewust maken van hun keuzes. Denk aan de gemeenteraadsverkiezingen in maart. De opkomst was heel laag. Jongeren zijn helemaal niet actief, ze gaan nauwelijks stemmen. Maar doordat we denken dat we veilig zijn, kunnen we in de toekomst onze vrijheid verliezen.”
"Pas nu weet ik wat bevrijd worden betekent."
Iedere dag heeft Volodymyr contact met zijn dierbaren in oorlogsgebied. Zijn thuisstad is een relatief veilige haven, Lviv ligt in het westen van Oekraïne. “Zondagochtend werd ik gebeld door vrienden die vanuit het oorlogsgebied in Donbas teruggingen naar Lviv om even bij te tanken. Ze vertellen afschuwelijke verhalen. Hun militaire voertuigen waren onderweg gesneuveld. Dankzij God zijn wij in leven gebleven, zeiden ze.”
"Ik moet me soms beperkt informeren om niet te veel energie te verliezen.”
Volodymyr kan relativeren. Hij moet wel: “Het leven hier gaat ook door. Ik moet me soms beperkt informeren om niet te veel energie te verliezen.” Om zijn thuisland te helpen. heeft hij met andere Oekraïeners in Eindhoven een stichting opgericht. Iedere week sturen zij hulpgoederen naar Oekraïne.
Soms zakt de moed hem in de schoenen: “Je ziet geen eindpunt op de horizon, dat is het nadeel.”
Op Bevrijdingsdag, om 16:55 uur, staat Volodymyr Bevkh op het hoofdpodium van het Bevrijdingsfestival in Den Bosch.
LEES OOK: Diepe emoties bij Oekraïners tijdens protest: 'Iedereen hier is bang'