Martin beheert de erevelden waar vijf militairen uit WOII worden begraven
Een rechthoekige strook aarde in het gazon op het Britse ereveld markeert de plek waar de militairen hun laatste rustplaats krijgen. “We hebben dit stukje heel precies met lasers uitgezet”, vertelt Martin die ondertussen bezig is met het aanvullen van compost voor de rozen en bloemen bij de graven.
De vijf gesneuvelde Tsjechoslowaken waren bemanningsleden van een bommenwerper die in 1941 neerstortte in het Noord-Hollandse Nieuwe Niedorp. Vorig jaar juni werd het toestel met daarin de stoffelijke resten geborgen. De bemanning was in dienst van de Engelse luchtmacht (RAF). Om deze reden worden ze ook begraven op het Britse militaire ereveld van de Commonwealth War Graves Commission in Bergen op Zoom.
"Dat zal zeker ook een indrukwekkende ceremonie worden."
“De laatste keer dat ik hier een begrafenis heb meegemaakt was in 2015. Het ging toen om een militair die werd bijgezet op de Canadese begraafplaats hiernaast. Het was een unieke gebeurtenis. Nu worden er vijf jongens begraven en dat zal zeker ook een indrukwekkende ceremonie worden”, vertelt Martin.
Het groene gazon perfect gemaaid, de rozen en in bloei en de grafstenen mooi wit van kleur. Zoals altijd ligt het ereveld er onberispelijk bij. Voor Martin zijn alleen de weersomstandigheden steeds een uitdaging: “We kunnen hier namelijk niet sproeien omdat er te veel ijzer in het grondwater zit. Alles zou dan roestbruin kleuren.”
De beheerder krijgt regelmatig complimenten van bezoekers, vaak ook van familie van de omgekomen militairen. “Daar is het ons niet om te doen want het is natuurlijk ook ons dagelijks werk. Tegelijkertijd is het ook eervol om te doen. Uit respect voor de soldaten en ook voor hun familie.”
"Dan besef je dat het nu nog heel erg leeft."
Terwijl Martin de graven verzorgt, gaan onwillekeurig zijn gedachten weleens uit naar de oorlog in Oekraïne. “Je wordt wakker geschud en dan besef je dat het nu nog heel erg leeft. Dit soort erevelden zouden we er nu eigenlijk niet meer bij moeten krijgen maar ik ben bang dat het daar nu ook gaat gebeuren.”
Voor de beheerder is er geen detail op de begraafplaats dat hem ontgaat. In een oogwenk ontdoet hij een rozenstruik bij een graf van een aantal blaadjes die hun beste tijd hebben gehad. “Ik zorg met liefde voor iedereen die hier ligt, straks ook voor de Tsjechoslowaken. Daar maak ik geen onderscheid in. Ze mogen nooit worden vergeten.”
LEES OOK: Eervolle begrafenis voor vijf jongens die in een bommenwerper zaten
