Video

'A67 zorgt voor meer stikstof dan de boeren', maar is dat ook zo?

30 juni 2022 om 12:36 • Aangepast 1 juli 2022 om 11:19
nl
Als het gaat om de uitstoot en neerslag van stikstof, wijzen de boeren regelmatig met beschuldigende vinger naar de snelwegen. Zo zou het verkeer op bijvoorbeeld de A67 volgens hen voor meer stikstofuitstoot zorgen dan zijzelf. Maar wat klopt er van die stelling?

Het was niet volledig toevallig dat de boeren afgelopen maandag ook de A67 blokkeerden. Die loopt namelijk dwars door de Peel, een Natura 2000-gebied. “Dat mag hier allemaal volop doorrijden,” vertelde een van de boeren emotioneel, terwijl hij wees naar de voorbijrazende auto’s aan de andere kant van de middenberm, "en wij moeten ervoor boeten.”

Laten we vooropstellen dat het lastig is om de uitstoot van de boerderijen één op één te vergelijken met die in het verkeer. Zo zijn er bijvoorbeeld geen specifieke gegevens voor enkel de A67, maar ook niet van een individueel landbouwbedrijf. Willen we toch iets zinnigs zeggen over het verschil, moeten we kijken naar de volledige sectoren: de landbouw versus het verkeer dus.

Wat is stikstof?
Voor we overgaan tot de vergelijking, is het wellicht goed om even stil te staan bij wat stikstof precies is. Het gaat om een kleur- en reukloos gas. Stikstof bevindt zich overal in onze directe omgeving en is voor het grote deel dan ook onschadelijk voor mens én milieu.

Maar waarom dan toch die noodzaak om de uitstoot ervan terug te dringen? Dat komt doordat stikstof wél schadelijk kan worden, zodra het in aanraking komt met andere stoffen. Dan gaat het met name om twee stoffen: ammoniak en stikstofoxiden. In totaal zorgen die combinaties op dit moment voor zo’n 156 miljoen kilo stikstofuitstoot.

Ammoniak
Laten we eerst kijken hoe de verhoudingen zijn als het gaat om ammoniak. Dat zorgt tenslotte voor het grootste deel van de schadelijke uitstoot, zo’n 102 miljoen kilo.

Het leeuwendeel dáárvan (bijna 90 procent) is afkomstig van de veeteelt. Zo komt ammoniak bijvoorbeeld in de lucht via mest en urine van de dieren. In het verkeer komt de stof maar nauwelijks vrij.

Stikstofoxiden
Dan door naar de stikstofoxiden. Hier liggen de verhoudingen wel wat anders. Stikstofoxiden komen vrij bij verbrandingsprocessen tussen zuurstof en stikstof. Denk bijvoorbeeld aan de zware industrie, maar ook aan de verbrandingsmotor van een auto.

Dat laatste zorgt ervoor dat van de 54 miljoen kilo schadelijke uitstoot door stikstofoxiden, zo’n 34 procent via het verkeer in de lucht komt. Het aandeel van de boeren is hier aanzienlijk kleiner. De landbouw is slechts verantwoordelijk voor 8 procent. Dat komt dan voornamelijk door het gebruik van tractoren en het opwarmen van kassen.

Conclusie
Nogmaals, een simpele vergelijking tussen de landbouwsector en het verkeer is haast onmogelijk. Wel is duidelijk dat het argument van de boeren niet alleen wat kort door de bocht lijkt, maar voor een groot deel ook niet waar is.

Het klopt dat het verkeer niet vrijuit gaat en wel degelijk voor een flinke portie schadelijke stikstofuitstoot zorgt, maar het overgrote deel komt toch echt via de combinatie met ammoniak. En die mix zien we vooral op de boerderijen.

Bronnen: RIVM en CBS.

Wachten op privacy instellingen...

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!