Andere gemeenten in Brabant met een Molukse gemeenschap, denken nog na over stappen om deze bevolkingsgroep tegemoet te komen. Een troost wellicht: ze wordt wel breed beschouwd als cultureel erfgoed.

Aan lot overgelaten
In 1951 kwamen voormalige militairen van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL) met hun gezinnen, zo'n 12.500 mensen, naar ons land. Voor een tijdelijk verblijf, want ooit zouden ze terugkeren naar het huidige Indonesië, zo werd hen voorgehouden. Veel Molukkers hadden en hebben het idee dat ze sindsdien aan hun lot zijn overgelaten. Verder steekt het hen dat de overheid de belofte van een terugkeer nooit is nagekomen.

Vorig jaar deden burgemeesters van elf gemeenten met grote Molukse gemeenschappen, waartoe Breda en Helmond behoren, een oproep aan de Nederlandse regering om het leed te erkennen dat de Molukkers hebben moeten ondergaan.

Monumenten en subsidies
Helmond wil nu zelf veel verder gaan, zo werd eerder deze woensdag bekend. In Cuijk waar vorig jaar een kunstwerk werd onthuld toen stil werd gestaan bij het feit dat er zestig jaar Molukkers in de gemeente verblijven. Ook is besloten om alle ‘Molukse’ graven op de algemene begraafplaatsen in de gemeente Land van Cuijk vrij te stellen van grafrecht.

Net als deze gemeente Cuijk, verleent Bernheze subsidies voor het organiseren van activiteiten die zijn gericht op het behoud van Moluks cultureel erfgoed. Om het leed dat de Molukse gemeenschap is aangedaan te (h)erkennen, wordt met mensen uit de Molukse gemeenschap gesproken over een monument ter ere aan de KNIL-militairen, hun ouders en grootouders.

In Breda werd in 2019 al een Moluks Monument onthuld, met als typerende tekst: 'ale rasa, beta rasa' (wat jij voelt, voel ik ook). Verder laat de gemeente weten dat ze in goed contact staat met de gemeenschap, die uit zeker driehonderd mensen bestaat. Een voorbeeld is de manier waarop de gemeente helpt bij het overdragen van het beheer van buurthuis Toma aan derde en vierde generaties Molukkers (twintigers). Ondertussen wordt gekeken naar andere mogelijkheden om meer werk te maken van het 'bijzondere verhaal' van de Molukse stadgenoten, dat 'lange tijd weinig aandacht heeft gekregen'.

Onderzoek door gemeente Tilburg
Ook de gemeente Tilburg neemt de situatie van de Molukkers serieus, zo antwoorden burgemeester en wethouders op recente raadsvragen van GroenLinks. B en W laat uitzoeken of aan de graven van Molukse overledenen een bijzondere status kan worden gegeven. Het college wil achterhalen om hoeveel graven het gaat, waar de graven liggen en hoeveel het kost om de plannen te realiseren. In september reikte de gemeente al wel twee postume onderscheidingen uit aan oud-KNIL’ers.

Monumentale status
De gemeente Vught, bekend van het Molukse woonoord Lunetten, zit eveneens in een inventarisatiefase. “Samen met enkele vertegenwoordigers van de Molukse gemeenschap willen we onderzoeken of we de Molukse graven een monumentale status kunnen geven en aanmerken als cultureel erfgoed”, zo laat ze weten. Ook Vught denkt serieus na over het vrijstellen van grafrechten, het plegen van onderhoud en het markeren van de Algemene (gemeentelijke) begraafplaats als monument.

Waalwijk is nog niet zover
Voor de gemeente Waalwijk kwam een vraag van Omroep Brabant ‘net te vroeg’. De korte reactie: “Wij zijn hierover met onze Molukse gemeenschap in gesprek.”

LEES OOK:

Tranen bij erkenning leed Helmondse Molukkers: ' Beter laat dan nooit'

Koffer als herinnering voor Indisch-Molukse gemeenschap in Eindhoven

'Ik voel het verdriet van mijn opa en oma die ik nooit gekend heb'

Veteraan Leo strijdt al jaren voor erkenning: 'Anjerperk is hoogtepunt'