Het verhaal van Gert-Jan (67) heeft twee kanten. Zelf voelt hij zich tekort gedaan in de thuiszorg die hij nu krijgt. Ruud Dijkers, bestuurslid van Thuiszorg West-Brabant, kent zijn situatie maar kan daar met het oog op de privacy weinig over zeggen.

Dat neemt niet weg dat sommige hulpbehoevenden veel minder thuiszorg krijgen dan ze zouden willen en daardoor vooral aangewezen zijn op hulp van hun omgeving. Er is bezuinigd op de zorg, het aantal thuiszorgmedewerkers neemt af terwijl het aantal hulpbehoevenden alleen maar groeit. Dus moeten thuiszorgorganisaties kritischer beoordelen wanneer iemand hun hulp nodig heeft.

Dat heeft vooral te maken met het verschil tussen wat de organisatie 'medisch verantwoord' of 'medisch noodzakelijk' noemt. "Laat ik een voorbeeld noemen", begint Dijkers met uitleggen. "Stel, je wil als cliënt elke dag gedoucht worden. Dan is dat medisch verantwoord, maar niet medisch noodzakelijk." Door de bezuinigingen en personeelstekorten komt die zorgtaak bij de omgeving of mantelzorgers te liggen, niet bij de thuiszorgorganisatie.

Alleen gaat het Gert-Jan niet om dagelijks douchen, maar juist om het in- en uit bed klimmen. Dat weegt zwaarder dan het douchen, maar hoe zwaar precies hangt dan weer van veel verschillende factoren af. "Als iemand feitelijk verder gezond is, is dat niet medisch noodzakelijk. Maar in het geval van doorligplekken dan weer wel. De keuze hangt af van wat er kan, wat verantwoord is en wat er wordt verzekerd."

Naast deze praktische hulp, hebben cliënten vaak behoefte aan contact en begeleiding als ze thuis zitten. "Dat was een paar jaar terug nog onderdeel van onze zorg", zegt het bestuurslid. De thuiszorg kwam dan bijvoorbeeld na een operatie nog langs bij een patiënt, ook om een stukje eenzaamheid tegen te gaan. "Maar door de verandering in de zorg kan dat niet meer. Wij moeten nu focussen op het medische stuk, terwijl cliënten, hun kinderen en mantelzorgers dat het liefst anders zouden zien."

Door die verandering wordt een groter beroep gedaan op de omgeving. Cliënten worden tegenwoordig ook eerder uit het ziekenhuis ontslagen en er wordt gekeken hoe noodzakelijk zorg aan huis is. "Dat komt doordat er bezuinigd is, maar ons grootste knelpunt is de arbeidsmarkt", vertelt Dijkers. "We hebben gewoon te weinig mensen."

Daartegenover staat dat het aantal ouderen toeneemt. "De zorg moet anders omdat er nu onvoldoende mensen zijn die in de zorg willen werken", zegt Dijkers. "Maar dat bepalen wij niet, daar gaan de overheid en de zorgverzekeraars over. Tot die tijd is het beroep op mantelzorgers gewoon groter en dat is lastig als je niet veel mensen om je heen hebt om dat op te vangen."

Als de thuissituatie onverantwoord of onveilig is, zal de thuiszorgorganisatie altijd in gesprek gaan met de cliënt, benadrukt Dijkers. "Alleen verwachten mensen soms meer dan wat onze taak is."

LEES OOK:

Gert-Jan slaapt 's nachts in zijn rolstoel: 'Geen thuiszorg om te helpen'

Zieke Gert-Jan in tranen door duizenden reacties: 'Ongelooflijk, zo lief'