De twee Nederlandse F-16's die op Volkel klaarstonden om op te treden tegen de Russische vliegtuigen zijn wel uitgevlogen, maar ze hoefden uiteindelijk niet in actie te komen. De bommenwerpers waren al door de Denen onderschept.

"Quick Reaction Alert is een NAVO-operatie die vanuit Kalkar in Duitsland werkt. Zij meldde bij het Nederlandse onderdeel in Nieuw Milligen in Gelderland dat er vliegtuigen onderweg waren." Van daaruit gaan dan alle alarmbellen af.

Razendsnel
"Vliegers gaan dan razendsnel naar de klaarstaande vliegtuigen. In het vliegtuig krijgen ze te horen in welke richting en op welke hoogte ze moeten vliegen. Ook horen ze wat hen te wachten staat. In dit geval waren het Russische bommenwerpers die met een langeafstandsvlucht bezig waren, maar het kan bijvoorbeeld ook een passagiersvliegtuig zijn waarvan de radio het niet doet."

Volgens de defensiespecialist moet je van dichtbij gaan kijken. "Wat is daar aan de hand? Is het een dreiging? Het feit dat Defensie daarheen gaat, laat onze aanwezigheid zien en dat we ze kunnen neerhalen. Dat is vaak al voldoende om vreemde toestellen terug te laten keren. Het gaat om het beveiligen van het luchtruim."

Handgebaren
Volgens Bolder, verbonden als defensie-analist aan The Hague Centre for Strategic Studies, is het ook mogelijk om in de lucht te communiceren met het andere vliegtuig. "In principe zit iedereen op dezelfde frequentie en kun je met de andere piloot spreken. Je hangt zelfs zo dichtbij dat je met internationale handgebaren kunt communiceren. De Nederlandse vliegers kijken ook altijd naar het type vliegtuig, de bewapening, de registratienummers, herkomst van het vliegtuig en eventuele spionageapparatuur. Ze maken vaak foto's die door de Nederlandse inlichtingendienst worden geanalyseerd."

Tegen het einde van de Koude Oorlog, begin jaren 80, moesten onze F-16's wekelijks uitrukken. "Nu gebeurt het in het hele NAVO-luchtruim gemiddeld nog één keer per maand. Dan zijn het vooral de Britten die moeten uitrukken." Nederland wisselt de beveiliging van het luchtruim van de Benelux om de paar maanden af met de Belgen. "Op die manier kunnen we met minder inzet het luchtruim beveiligen."

Alertheid testen
"De Russen doen het duidelijk om te provoceren. Ze willen onze alertheid testen en ons radioverkeer afluisteren", stelt Bolder. Volgend hem hoeven we ons geen zorgen te maken. "De Quick Reaction Alert is 24 uur per dag inzetbaar. We hebben voldoende radars om het luchtruim in de gaten te houden. Juist daarom hoef je je over de veiligheid geen zorgen te maken."

LEES OOK: F-16's in actie om Russische bommenwerper, dit gebeurt achter de schermen