Video

Hertelling van stemmen verandert niets aan uitslag Tweede Kamerverkiezing

2 december 2023 om 18:24 • Aangepast 15 december 2023 om 02:02
nl
De hertelling van de zesduizend stemmen in Tilburg levert geen veranderingen op in de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen. Dat meldt de gemeente. De stemmen van vier stembureaus werden zaterdagmiddag herteld. Dat was nodig, omdat in vier stembureaus in Tilburg ‘een onverklaarbaar telverschil' was geconstateerd. Eerder deze dag ging de Tweede Kamer akkoord met de hertelling tijdens een lastminutebijeenkomst.
Profielfoto van Hans Janssen
Geschreven door

Volgens burgemeester Theo Weterings zijn bijna alle telverschillen na de hertelling hersteld. Bij één stembureau is de uitslag kloppend, bij twee blijft er een onverklaarbaar verschil van een stem en bij het laatste stembureau gaat het om twee van zulke verschillen. "Het gaat veelal om menselijke fouten waarbij vermoeidheid hoogstwaarschijnlijk een rol heeft gespeeld."

Als voorbeeld geeft hij het stemmenaantal bij een kandidaat dat na correctie met twintig is gecorrigeerd. "Iemand op het stembureau heeft tijdens de telling 22 geroepen en de ander heeft twee opgeschreven. Ja, dan krijg je dit soort verschillen."

Het totale telverschil was 75, meldt de commissie voor het Onderzoek van de Geloofsbrieven. Dankzij de hertelling is het telverschil teruggebracht tot vier. Dinsdag brengt de commissie verslag uit aan de Tweede Kamer.

Hoewel de zetelverdeling er vrijwel zeker niet door verandert, zal de officiële verkiezingsuitslag iets worden bijgesteld door de Kiesraad. Die houdt maandag om twee uur een openbare zitting in de Tweede Kamer om een nieuw proces-verbaal vast te stellen van de uitslag.

Stemmen geteld
De hertelling was zaterdag in het bedrijfsgebouw van Bedrijfs Afval Team Bedrijven in Tilburg. In de ruimte stonden vier lange tafels waarop de stemmen van de vier stembureaus opnieuw werden geteld. Ongeveer veertig mensen waren er bijna vier uur mee bezig.

Een aantal Kamerleden was naar Tilburg afgereisd om toezicht te houden. Het gaat om de voltallige Commissie voor het Onderzoek van de Geloofsbrieven. Voor het tellen waren vooral ambtenaren van de gemeente opgetrommeld.

Wijziging in uitslag
De hertelling was belangrijk voor de betrouwbaarheid van de verkiezingen, volgens commissievoorzitter Ulysse Ellian (VVD). Op het totaal van 10,5 miljoen stemmen maakt de hertelling niet uit. Maar om daarom maar geen hertelling te doen, is geen optie. Ellian: "In een democratie doet elke stem ertoe. De verkiezingen moeten een controleerbaar en transparant proces zijn en daarom hertellen we."

Spoed
De Tweede Kamer was zaterdagmorgen op verzoek van deze commissie bij elkaar gekomen. Binnen drie minuten was de stemming en daarmee de bijeenkomst, die pas vrijdag was uitgeschreven, voorbij. Enkele uren later begon de hertelling in Tilburg al. "Die haast is nodig omdat de Grondwet voorschrijft dat de Tweede Kamer woensdag al geïnstalleerd wordt", legde Ellian uit. "Vrijdag kwam de kiesraad pas bij elkaar, dus daardoor is er weinig tijd."

Die haast merkte burgemeester Theo Weterings ook. "Ik moest van journalisten horen dat er een hertelling kwam, de commissie had mij ook wel eerst kunnen bellen", zei hij met een lach. "De hertelling was wel even slikken en daarna hard werken om alles voor te bereiden."

Aan de beurt
Weterings zag het al een beetje aankomen dat er mogelijk een hertelling nodig was in zijn stad. "Net als bij andere stembureaus was er een telverschil van twee procent. Een hertelling mag volgens de nieuwe wet alleen als het meer dan vijftien stemmen scheelt, dus dan zijn we hier aan de beurt." Hij denkt hardop na over een verklaring. "Misschien zijn het toch telfouten of mensen die het stembiljet mee naar buiten hebben genomen?"

De Tweede Kamercommissie die de hertelling controleert (foto: Noël van Hooft).
De Tweede Kamercommissie die de hertelling controleert (foto: Noël van Hooft).

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!