Artsen en deskundigen denken dat er meer nodig is om jongeren van de vape af te houden dan het verbod dat op 1 januari ingaat. "Het smaakjesverbod gaat zeker de drempel verhogen om hieraan te beginnen", zegt Danielle Cohen, longpatholoog bij het Leids Universitair Medisch Centrum tegen de NOS. "Het was een van de eigenschappen van die vapes die het heel aantrekkelijk maakten. Maar de verslavende stof in de vapes is er nog niet uit."

Volgens Cohen is het ook nog niet duidelijk of het verbod gehandhaafd kan worden. "Het lukt nu al niet goed om de minimumverkoopleeftijd van achttien jaar te handhaven, dus we maken ons daar best wel zorgen over." E-sigaretten mogen vanaf 1 januari alleen nog naar tabak smaken. 'Vapers' zijn nu snel nog hun favoriete smaak aan het hamsteren.

De grens over
Het gevolg: steeds legere schappen. Robin Meeuwis heeft in zijn winkel in België ongeveer elk denkbare vapesmaak staan. "Wij verwachten dat mensen de grens over gaan rijden, zeker in de grensregio, om toch smaakjes te kopen voor hun vaper. In België worden smaakjes niet verboden." Wel zal het beleid daar rond reclame en presentatie strenger worden.

Meeuwis vindt het een vreemd iets dat in Nederland de smaken worden verboden. "Zo komt het bij schoolpleindealertjes. Je verliest de grip en controle. Het is wachten tot er problemen ontstaan. Je weet straks niet meer welke ingrediënten worden gebruikt", zegt hij. "Daardoor belanden in de VS al jongeren in het ziekenhuis."

Sinds 1 juli 2023 is het in Nederland al verboden om vapes online te verkopen, maar Meeuwis doet dit toch. "Buitenlandse aanbieders doen dat ook en zij worden niet aangepakt. Ik vind dat je hen eerst moet aanpakken."

Hersenontwikkeling
Vapen is een manier van roken waarbij verhitte olie wordt ingeademd. Volgens het RIVM komen bij zo'n e-sigaret minder schadelijke stoffen vrij dan bij een gewone sigaret, maar het is nog steeds zeer ongezond. "In die olie zit een heel hoge dosis nicotine, maar er zitten ook allerlei schadelijke stoffen in."

Volgens Cohen kan vapen op de korte termijn effect hebben op de hersenontwikkeling van jongeren. Die kunnen zich dan minder goed concentreren, hebben meer last van stress, slapeloosheid, angst, paniekstoornissen en soms zelfs depressies. Ook vrezen artsen voor de langetermijngevolgen. "Wij vrezen dat dit ook kanker, hart- en vaatziekten en longziekten gaat veroorzaken."

Lastig te handhaven
Vapes met smaakjes kunnen toch nog op verschillende manieren gekocht worden, vertelt een jongere tegen de NOS. "Via Snapchat of websites. Dan krijg je een pakketje opgestuurd of het wordt gewoon gebracht." Deze jongen verwacht dat mensen via het buitenland gaan bestellen en kopen.

Cohen vindt dat de overheid jongeren moet beschermen. "Het moet gewoon heel moeilijk zijn, of misschien zelfs onmogelijk, om eraan te komen." Ook voorlichting is volgens Cohen belangrijk. Daarom wil ze samen met artsen schoolklassen bezoeken om met jongeren te praten over de gevaren van vapen. "We houden dat niet eeuwig vol om dat naast ons werk te blijven doen. Dus ook direct een oproep: maak haast om vapen uit te bannen."

DIT VIND JE OOK INTERESSANT:

Hoe Tieme (19) met een vape-verslaving in het ziekenhuis belandde