Een man met een bivakmuts die een bom vastplakt aan de gevel van coffeeshop Caza in Tilburg, een paar weken geleden. Op videobeelden van een bewakingscamera was dat goed te zien. Het is een van de voorbeelden van zo'n aanslag, die soms ook mislukt.

29 van zulke zaken kwamen in 2023 in het nieuws in Brabant. Explosies met zwaar vuurwerk, zoals Cobra's, leken daarin de boventoon te voeren. De politie tast vaak in het duister over de motieven.

Brandbommen
In diverse gevallen leken het wel doelgerichte aanslagen. Zoals zwaar vuurwerk dat afging voor het huis van een politiemedewerker in Breda. Net als de brandbommen en brandstichtingen in Geldrop en Nuland. Ze leken duidelijk tegen iemand gericht.

In de gemeente Tilburg waren de meeste gelukte en mislukte aanslagen, zeker acht. Waaronder dus coffeeshop Caza, dat zelfs drie keer doelwit was. Daarna volgen Eindhoven en Breda.

Misdaad
Zelfgemaakte explosieven kwamen minstens zeven keer voor in onze provincie, zoals in Valkenswaard. Volgens minister Yesilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid kunnen deze aanslagen in verband worden gebracht met criminele groepen en georganiseerde ondermijnende misdaad. Dat schreef ze deze herfst aan de Tweede Kamer.

Het parlement had vragen gesteld over de ongekende golf aanslagen in vooral Rotterdam en Amsterdam en omgeving. In Brabant zien we jaarlijks tussen de 35 en ruim 40 aanslagen, maar in 2023 waren het er waarschijnlijk minder.

Schieten
Het gaat niet alleen om zwaar vuurwerk of andere explosieven. Ook nachtelijke beschietingen komen nogal eens voor, met kogelgaten of kapotte ruiten als stille getuigen. Minimaal acht van zulke beschietingen waren er vorig jaar in het Brabantse nieuws, vooral in Eindhoven.

Wie er achter de reeks aanslagen zit blijft een raadsel. Volgens de minister kan er geen direct verband gelegd worden tussen deze beschietingen en drugs- of bendeoorlogen.

Scootertje
Soms pakt de politie iemand. Zoals afgelopen najaar een groep Tilburgse mannen en vrouwen. Ze zouden in Winterswijk en Groningen bomaanslagen hebben gepleegd. 150 kilometer van huis dus. Dat patroon viel ook op in Brabant de laatste jaren. Aanslagplegers die werden gepakt kwamen uit Amsterdam en Rotterdam, maar soms ook gewoon uit de buurt. Vanaf de fiets of scooter gooiden ze hun bom.

Maar ze praten niet over de achtergronden waarom ze dat deden. Hun opdrachtgever blijft buiten schot. Was het wraak, intimidatie of een waarschuwing? Of toch deel van een onderwereldoorlog? Waarom is het in de Randstad ineens zo opgelaaid en hier niet?

Schade
Wat de aanslagen ook laten zien is dat het geweld tegen panden hardnekkig kan zijn. De Tilburgse coffeeshop Caza beleefde in december de vijfde aanslag in twee jaar tijd. Daarom besloot de burgemeester de zaak drie maanden te sluiten, zoals ook al eerder gebeurde. Om de rust in de straat terug te brengen.

Met zo'n aanslag wordt schade aangericht, ook aan het leven van een pandeigenaar, zoals de coffeeshophouder. En dat zou nou net de bedoeling kunnen zijn van aanslagen: iemand in zijn persoonlijke leven, vrijheid, reputatie, werk en inkomen treffen. Maar ook hier geldt: het blijft raden.

Explosies bij huizen en beschieten van panden: daders komen er vaak mee weg