Bestuurskundige: wethouder moet hard ingrijpen bij afvalstoffendienst
Wethouder Ralph Geers, die sinds 2022 verantwoordelijk is voor de Afvalstoffendienst van Den Bosch, worstelt met de voortdurende veiligheidsproblemen bij het gemeentelijke bedrijf. Ondanks zijn inspanningen om de situatie te verbeteren, blijven er tekortkomingen in de veiligheid bestaan. Hoe heeft het zo mis kunnen gaan, en wat moet er nog gebeuren om de veiligheid eindelijk op orde te krijgen?
Leveren van goede service
Volgens Geers lag de focus bij de gemeentelijke afvaldienst jarenlang vooral op het leveren van goede service, het laten groeien van het aantal klanten en het laag houden van de afvalstoffenheffing. “Maar we hebben ons nooit de vraag gesteld of de organisatie dat wel aan zou kunnen. Daardoor was er minder aandacht voor veiligheid”, zegt Geers. De politiek heeft onvoldoende geïnvesteerd in veilige werkomstandigheden, wat resulteerde in meerdere ongevallen.
Het grootste incident was in juni 2020. Een vuilnisman werd gegrepen door een haak van een vuilniswagen en raakte daarbij ernstig gewond. Ondanks de ernst van het ongeval concludeerde de arbeidsinspectie in de zomer van 2022 dat al die tijd geen adequate maatregelen waren genomen om zulke ongevallen te voorkomen. Leidinggevenden binnen de Afvalstoffendienst legden aanbevelingen naast zich neer, tot frustratie van de arbeidsinspectie.
In dezelfde periode werd Ralph Geers aangesteld als wethouder. “Ik ben wel geschrokken van de situatie, maar ik ben ook ‘maar’ bestuurder. Ik sta niet dagelijks op die werkvloer, ondanks dat ik compleet verantwoordelijk ben voor wat er daar gebeurt. Die verantwoordelijkheid voel ik zeker wel. Ik heb er nachten van wakker gelegen, vooral over hoe we dingen goed kunnen aanpakken.”
“We moeten nu aan de slag, dit gaat niet nog een keer gebeuren."
Er werd een aantal kleine maatregelen genomen, maar in december 2022 ging het weer mis. Een medewerker werd, net als twee jaar eerder, gegrepen door een haak van een vuilniswagen. Hoewel zijn verwondingen minder ernstig waren, legde de Arbeidsinspectie het werk gedeeltelijk stil. “Door dat incident dacht ik: we moeten nu écht vol gas, we moeten aan de slag. Dit gaat niet nog een keer gebeuren”, zegt de wethouder.
Maar het bleef misgaan. De afvalstoffendienst moet zelfs meerdere maanden dicht als er nog één zware overtreding komt. Daarmee dreigde de Nederlandse Arbeidsinspectie in mei dit jaar tijdens een gesprek met het Bossche gemeentebestuur. “Ik denk dat ik als bestuurder op de juiste manier heb ingrepen en dingen heb gedaan om de dienstverlening van de inwoners overeind te houden en te werken aan de veiligheid”, stelt Geers. “Maar de problemen zijn zó groot dat je niet alles in een keer kunt oplossen.”
Direct maatregelen nemen
Bestuurskundige De Vries: “Je zou zeggen dat zo’n wethouder er bovenop moet zitten, zeker bij incidenten. Zeker als er klachten komen van de arbeidsinspectie dat hun inspecteur is uitgescholden en met de dood is bedreigd. Dan zou je verwachten dat men niet op onderzoek wacht, maar dat men direct maatregelen neemt.”
Wethouder Geers reageert: “We hebben hier stevige gesprekken over gehad en stevige ingrepen gedaan. Zowel in het aantal taken als het management. Tegelijkertijd heb ik niet de illusie dat als ik één keer figuurlijk hard met mijn vuist op tafel sla, dat mensen op de werkvloer dan ineens anders werken.”
Nooit vrij van incidenten
Toch zal het gemeentelijke bedrijf volgens Geers nooit incidentvrij worden. “Want het is nou eenmaal een plek waar gewerkt wordt met gevaarlijke apparatuur en stoffen.” Maar er moet meer aandacht komen voor de manier waarop gewerkt wordt.
“We willen niet alleen externe experts die zeggen hoe het moet, maar we willen samen met onze medewerkers werken aan oplossingen. We willen hen meenemen in waarom het belangrijk is, hun suggesties meenemen en dat samen met onze medewerkers doen.”
Dubbel gevoel
“En als de arbeidsinspectie dan een keer constateert dat er iets is misgegaan, dat we kunnen laten zien dat we er alles aan hebben gedaan om het te voorkomen. We zijn echt bezig met het verbeteren en zorgen dat we structureel beter worden.”
Maar de Bossche wethouder heeft nog wel een dubbel gevoel. “Ik zie dat de mensen elke dag hard werken om het goede te doen. En daar ben ik trots op. Maar tegelijkertijd besef ik dat er nog veel werk te doen is.”
DIT WIL JE OOK LEZEN:
Bij nog één zware overtreding moet de afvalstoffendienst dicht
Ook de gemeenteraad is klaar met gedoe bij de afvalstoffendienst