Een alarm om de schending van het luchtruim zorgt er zondagochtend voor dat twee gevechtsvliegtuigen in actie komen vanaf vliegbasis Volkel. Er is een object in het luchtruim dat waar te nemen is op de radar, zegt een woordvoerder van het ministerie van Defensie. Hoe werkt zo'n Quick Action Alert?

Het gebeurt een paar keer per jaar dat zo'n Quick Reaction Alert wordt gegeven waarna gevechtstoestellen opstijgen om het luchtruim van Nederland, België en Luxemburg te controleren en beschermen.

Vaak gaat het om een relatief onschuldig incident omdat er een communicatieprobleem is bij onbekende toestel. Dit kan wel leiden tot gevaarlijke situaties in de lucht omdat het toestel niet weet wat er nog meer rondvliegt.

Soms is er een serieuzer probleem en vliegt een ongewenste gast ons luchtruim binnen. Deze zondag blijkt het te gaan om een drone, maakt het ministerie aan het einde van de middag bekend. Die drone heeft het luchtruim inmiddels verlaten.

Vanaf waar wordt het luchtruim beschermd?
De bescherming van het luchtruim van België, Nederland en Luxemburg gebeurt afwisselend vanaf vliegbasissen in Volkel, Leeuwarden en België. Sinds 27 november is Volkel aan de beurt. Deze standby duurt tot 15 januari en geldt voor zeven dagen in de week, 24 uur per dag. Hierna neemt Leeuwarden het over.

De gevechtsvliegtuigen gaan bewapend met kogels en raketten op het onbekende toestel af.

Russisch vliegtuig
Heel soms wordt een Russische toestel onderschept die over dit luchtruim vliegt zonder toestemming. De laatste keer was in februari 2022. Twee Russische bommenwerpers verrasten toen de luchtverkeersleiding . Ze werden toen na een QRA onderschept door Nederlandse F-16's boven het noorden van het land. De Russische toestellen vlogen uiteindelijk door naar internationale luchtruim.

In Nederland worden voor de bewaking van ons luchtruim F-35's gebruikt. In België gebruiken ze de oudere F-16's.

Wie slaat alarm?
De QRA wordt gegeven door de luchtgevechtsleiding van het Air Combat Command in Nieuw Milligen en het Control and Reporting Centre in Bevekom, België.  Zij bewaken 24 uur per dag het luchtruim in de Benelux.

De vliegers staan constant in contact met de luchtgevechtsleiding. Zodra het onbekende toestel in zicht komt, vertellen zij wat ze zien.  De gevechtsvliegtuigen blijven dicht bij het toestel hangen om te zien welke intenties het heeft en geven  dat door aan de luchtgevechtsleiding. Deze bepaalt wat de vervolgstappen zijn.

Handgebaren
De vliegers  kunnen bijvoorbeeld met internationale handgebaren duidelijk maken aan de bemanning van het onbekende toestel wat ze moeten doen. Zodra het onbekende vliegtuig weer via de regels vliegt, keren de gevechtsvliegtuigen terug naar hun vliegbasis.

Wanneer de gevechtsvliegtuigen zijn geland, worden ze gelijk weer gereed gemaakt voor de bewaking van het luchtruim van de Benelux.