Zeker 30 Brabantse gemeenten zeggen dat het ze niet gaat lukken om vóór 1 juli aanstaande voldoende opvangplekken klaar te hebben. Op die datum moet dat volgens de spreidingswet wel.

Meerdere Brabantse gemeenten beklagen zich over de houding van de landelijke overheid, die voor verwarring en onrust zorgt. Dat blijkt uit een rondgang van Omroep Brabant, de NOS en Nieuwsuur over in hoeverre het gemeenten lukt om de doelen uit de spreidingswet te halen.

Doelen niet gehaald
Volgens de spreidingswet moeten de Brabantse gemeenten zorgen voor ongeveer 14.700 opvangplekken op 1 juli dit jaar. Maar de teller blijft steken op ongeveer 8.900 plekken.

Meerdere gemeenten zeggen dat het erg lastig is om geschikte locaties te vinden. "We zijn een kleine gemeente en hebben geen geschikte gebouwen of locaties beschikbaar", laat de gemeente Waalre weten. Meerdere gemeenten komen met vergelijkbare reacties.

Wat ook niet meehelpt, is de opstelling van de landelijke overheid. Gemeenten voelen zich niet goed geholpen en missen duidelijkheid in de communicatie. In december bepaalde het Ministerie van Asiel en Migratie dat Best niet 192, zoals afgesproken met andere gemeenten in de regio, maar 88 personen op moet vangen.

"Dit besluit zorgde voor veel verwarring en frustratie, vooral omdat we al volop hadden ingezet op de oorspronkelijke taak", laat de gemeente weten. "De tegenstrijdige signalen maken het lastig om lokaal draagvlak te creëren en te behouden en besluiten zorgvuldig te onderbouwen."

Onrust
De komst van opvanglocaties zorgt regelmatig voor grote maatschappelijke onrust. Als gevolg daarvan besloot de gemeenteraad van Roosendaal om niet in te stemmen met de voorgestelde opvanglocatie. In Sint-Michielsgestel besloot de gemeente om het proces te stoppen 'als gevolg van de maatschappelijke en politieke onrust en de buitenproportionele impact op de samenleving als geheel'.

Bij het gemeentehuis in Sint-Michielsgestel liep een protest afgelopen april uit de hand:

Door de (mogelijke) onrust zeggen meerdere gemeenten dat ze graag kleinschalige opvanglocaties realiseren. "Onze ervaring is dat dit tot meer draagvlak leidt", zegt de gemeente Heusden hierover. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) heeft echter een voorkeur voor grotere locaties. Voor kleinschalige opvang is relatief meer personeel en geld nodig. Meerdere locaties die gemeenten op het oog hadden, zijn om die reden door het COA afgewezen.

Onvoorspelbaarheid ministerie
Meerdere gemeenten ervaren de samenwerking met de landelijke overheid als moeizaam. “Daarbij hebben we ook gemerkt dat ambtenaren met wie wij contact hebben soms ook vastlopen in het wisselende beleid en koers van hun ministerie", laat Goirle weten.

Dongen heeft daar ook moeite mee. "Het COA heeft moeite om duidelijke afspraken te maken met het ministerie, waardoor veel zaken steeds opnieuw moeten worden teruggelegd bij het ministerie. Dit maakt het proces ingewikkeld en vertraagt de voortgang." Het ministerie heeft nog niet gereageerd op vragen hierover.

Landelijke discussie over spreidingswet
In de landelijke politiek is al langere tijd discussie over het intrekken van de spreidingswet. Het demissionaire kabinet had het voornemen om de spreidingswet in te trekken, maar heeft geen concrete stappen genomen om dat door te voeren. De Brabantse gemeenten geven aan dat de discussie over het wel of niet intrekken van de wet geen invloed heeft gehad in de besluitvorming.