Geweld tegen vrouwen: politie roept iedereen op signalen sneller te melden
De politie vindt dat familieleden, buren en professionals veel vaker aan de bel moeten trekken bij signalen van geweld tegen vrouwen. Volgens Sjoerd Top, korpschef Oost-Brabant, doet de politie nu tachtig procent van alle meldingen bij Veilig Thuis, het landelijke advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Volgens hem is dat een duidelijk teken dat de samenleving vroegtijdige signalen van onveiligheid onvoldoende oppakt.
Top noemt in een interview met Omroep Brabant geweld tegen vrouwen ‘het grootste geweldsprobleem in de samenleving’. In Oost-Brabant worden door de politie jaarlijks meer dan vijfduizend meldingen gedaan bij Veilig Thuis, naast jaarlijks duizend geregistreerde incidenten van huiselijk geweld.
Dat de politie bij verreweg de meeste meldingen betrokken is, vindt hij zorgwekkend. “Wij kunnen dit niet alleen", zegt de politiechef. “En eerlijk gezegd: we horen het ook niet alleen te doen. Het alleen opmaken van een proces-verbaal en het vervolgen van een verdachte is daarbij niet afdoende om het geweld te stoppen.”
Meerdere dodelijke incidenten
De waarschuwing van Top komt nadat zijn regio in korte tijd is opgeschrikt door meerdere gevallen van dodelijk geweld tegen vrouwen. In Veldhoven en Vlijmen werden vrouwen om het leven gebracht door hun (ex-)partners; in Gouda werd een vrouw uit Eindhoven doodgeschoten. De politiechef spreekt van een ‘duizelingwekkend lange’ lijst van geweld tegen vrouwen.
Volgens Top worden de vroege signalen van gevaar vaak het eerst gezien door mensen in de directe omgeving van een slachtoffer: familieleden, buren, collega’s, maar ook professionals zoals kappers, leraren of tandartsen. Toch aarzelen veel mensen om te melden, merkt hij. “Mensen zijn bang om zich te bemoeien, of twijfelen of ze het wel goed hebben gezien. Maar niets doen is simpelweg geen optie.”
Hulp, geen straf
Top benadrukt dat een melding bij Veilig Thuis niet automatisch leidt tot strafrechtelijke stappen. “Het gaat om hulpverlening: zowel het slachtoffer als de pleger krijgt ondersteuning. Pas als de situatie escaleert, komt het strafrecht in beeld.” Het doel is volgens hem juist om escalatie te voorkómen, bijvoorbeeld door het opleggen van een tijdelijk huisverbod. Vermeende daders mogen dan 10 tot 28 dagen niet thuis komen of contact opnemen met het slachtoffer en familie.
In de eerste elf maanden van dit jaar werden in Noordoost- en Zuidoost-Brabant al 150 van zulke huisverboden opgelegd. "Ik weet zeker dat we hiermee levens hebben gered." Volgens Top is het dus een effectief middel, maar kost het hele proces nu 'veel te veel tijd'.
Verwurging als rode vlag
Sinds september loopt er in Oost-Brabant een proef voor vrouwen die bijna gewurgd zijn. Zij worden door de politie doorverwezen naar het Centrum Seksueel Geweld. Top noemt verwurging een ‘grote rode vlag’. Hij stelt dat slachtoffers hiervan, een aanzienlijk risico lopen slachtoffer te worden van femicide, vrouwenmoord. “Vrouwen die slachtoffer zijn geworden van verwurging verwijzen we nu door naar het Centrum Seksueel Geweld", legt hij uit. "Aan de buitenkant is verwurging lastig te zien, en we hebben letsel nodig om iemand te vervolgen. Met een speciale medische check kan verwurging worden vastgesteld.”
Hoewel resultaten van de proef nog ontbreken, noemt Top deze extra maatregel een belangrijke stap in de strijd tegen geweld tegen vrouwen.