Twee F-35 gevechtsvliegtuigen kwamen zondag in actie vanaf vliegbasis Volkel na een Quick Reaction Alert.  "Hoe snel we in het luchtruim zijn? Twee keer met je ogen knipperen en we zijn vertrokken", vertelde F-35 piloot Stephan eerder aan Omroep Brabant. Of hij zondag dienst had, is niet bekend.

Vanaf Volkel wordt het luchtruim boven de Benelux gecontroleerd en beschermd. De twee F-35's zijn, net als hun vliegeniers klaar om te vuren als dat nodig is. 

"Wij staan dag en nacht paraat om bij dreiging uit te rukken. Er staan twee F-35's, twee vliegers en twee techneuten volledig bewapend klaar op een afgezonderd gedeelte van het vliegveld. Wij zijn 24 uur per dag stand-by. Eigenlijk staan we voornamelijk te wachten op hopelijk niets", legt Stephan zijn taak uit.

Vloog majoor Stephan?
De verdachte situaties in het luchtruim van de Benelux worden in de gaten gehouden door de luchtverkeersleiders en luchtgevechtsleiders in het Gelderse Nieuw-Milligen. Als een verdachte situatie vraagt om actie, wordt besloten tot een QRA oftewel Quick Reaction Alert.

Zondagochtend om 10:20 uur werd zo'n melding gegeven en vertrokken er twee F-35 de lucht in. Om 16:43 uur maakte het ministerie van Defensie bekend dat het ging om een drone. Of die drone bewapend was, wil een woordvoerder niet zeggen.

Weinig alerts
Als zo'n alert wordt gegeven, is het hollen voor de vliegeniers. "We rennen naar onze toestellen die naast ons verblijf staan. Twee keer knipperen met je ogen en we zijn aan het opstijgen."

Hoe vaak ze moeten uitrukken, blijft tot een minimum beperkt, zegt Stephan. "Dat zou ook niet goed zijn en dan klopt er iets niet in het toezicht op het luchtruim. We rukken hooguit een paar keer per jaar uit. Het varieert van verkeersvliegtuigen die te laat of geen contact maken met de luchtverkeersleiding. Gaat het om militaire vliegtuigen uit andere landen, dan zijn we er als de kippen bij."

Melding van een kaping
Zijn dagelijks werk bestaat grotendeels uit wachten. "We zitten in een gebouw dicht bij de parkeerplaatsen van onze vliegtuigen. De ruimte is huiselijk met een keuken, tv, computers en vier slaapkamers. We zijn 24 uur stand-by . We slapen op de basis. Het kan zijn dat we midden in de nacht moeten uitrukken."

De laatste keer dat Stephan uitrukte voor QRA was tien jaar geleden. "Op dat moment was er een melding van een vermoedelijke kaping. Wij hebben het vliegtuig toen onderschept en begeleid naar Schiphol."

Handgebaren in de lucht
Hoe gaat zo'n onderschepping in het luchtruim van een ongewenst vliegtuig in zijn werk? "De instructies komen vanaf de luchtgevechtsleiders in Nieuw-Milligen. Het is afhankelijk van de situatie aan boord van het andere vliegtuig. Is het een passagiersvliegtuig dan kunnen we de aanwijzing krijgen om het vliegtuig te volgen en het in de gaten te blijven houden. Het kan ook zijn dat we ons kenbaar moeten maken aan het personeel in het andere vliegtuig. Via de radio of handgebaren maken we dan contact. We volgen en begeleiden ze vervolgens naar een burgerluchthaven."

Dit artikel is een geactualiseerde bewerking van een eerder gepubliceerd interview met majoor Stephan van vliegbasis Volkel.

Hier lees je alle verhalen over drones boven Brabant.